|
|
|
Yazar
|
:
Alev GÜLTÜRK UYSAL
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2018
|
|
Sayı |
:
25
|
|
Sayfa |
:
100-111
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Alev GÜLTÜRK UYSAL , (2018). NASREDDİN HOCA VE FIKRALARININ JAN ASSMANN’IN KÜLTÜREL BELLEK MEKÂNLARI KATEGORİSİ ALTINDA YENİDEN OKUNMASI. Route Education and Social Science Journal , 25, p. 100-111. Doi: 10.17121/ressjournal.938.
|
|
1795 1329
|
Özet
Türk halk kültürünün gülen yüzünü temsil eden Nasreddin Hoca, bilgeliğin kültürel ve sosyolojik bağlamda var olmanın kaidelerini taşıyan üstün nitelikteki arketiplerindendir. Var oluşun gereklerinin toplumsal anane, gelenek görenek ve insani duygularla bir olduğunun manifestosunu veren kahraman geçmişin, bugünün ve yarının ışıldayan yüzünü temsil ederken kişi ve toplumlara kendilik bilincini aşılar. Nasreddin Hoca fıkraları bu bağlamda kişilerin kültürel belleklerini ve saygınlıklarını korumaları açısından birey ve toplumlara yol gösterici temel dinamiklerdir. Nasreddin Hoca fıkraları temel “ben”i var eden belleğin yeniden inşasını sağlayan, belleğe güç veren imgelerdendir.
Bellek, toplum hafızasını korurken yarına akılan yaşamı da imler. Bu akma soyun devamı erk sahibi olmakla gerçekleşebileceği gibi sosyal hafızanın temel dinamiğini oluşturan kültürel ögelerle de gerçekleştirilir. Bu sayede kültürel belleğin hazinesi olan fıkralar (kısa çığlıklar) toplumsal bilincin de yansıyan yüzünü teşkil ederler. Nasreddin Hoca fıkraları bir anlamda içinden çıktığı sosyal grupların pedagojik eğitimini içeren mitler, masallar, efsaneler gibidir. Nitekim Nasreddin Hoca fıkraları kutsal sayılan değerlerin gelecek kuşaklara kavratılmasını sağlayan simgesel anlatımlı bir mikro evreni muştular. Nasreddin Hoca bu mikro evrende uygarlık ve bilim adına çıkılan yolda kendisini fıkralarıyla var etmiş manifestosunu fıkraları aracılığıyla 1200 lü yıllardan bu yana taşıma erkine sahip olmuştur. Çalışmanın gayesi de fıkralarla yola ve yolcuya yoldaşlık eden kahramanı ve öğütlerini Jan Assmann’ın bellek türleri minvalinde serimleyebilmektir
Anahtar Kelimeler
Mankurtlaşma, bellek mekânları, ötekileşme-aidiyet ilişkisi, öz bilinç.
Abstract
Nasreddin Hodja, who represents the smiling face of Turkish folk culture, is a high-grade archetype that carries the bases of wisdom in existence in the cultural and sociological context. The hero, who gives the manifestation of the necessities of existence that is one with social tradition, customs, and human emotions, engrains self-consciousness to people and societies while presenting the shining face of past, today and tomorrow. In this context, Nasreddin Hodja jokes are the basic dynamics which are a guide to people and societies in terms of protecting their cultural memory and dignity. Nasreddin Hodja jokes are images that roborant to memory and provides a reconstruction of the memory which makes up the basic "I".
The memory alludes to the life that flows into the future while protecting the memory of society. This flow can be realized with the continuation of the family by having power as well as the cultural items that constitute the basic dynamics of the social memory. The jokes, which are the treasures of the cultural memory (short screams), constitute the reflected face of the social consciousness, by this means. Nasreddin Hodja jokes are like myths, fairy tales, legends that contains pedagogical education of the social groups that pulled out in this sense. Hence, Nasreddin Hodja jokes are a micro-universe with a symbolic narrative that provides perceiving the values regards as blessed to the next generations. Nasreddin Hodja has had the power to carry on his manifestation which created itself on this path in the name of civilization and science in the micro-universe since the years 1200's through his jokes. The aim of the study is exposition the hero, who is accompanied to the road and the passenger with jokes, and his advice in the manner of Jan Assman's memory types.
Keywords
Forgetting identity, memory surveys, the relation of otherness and belonging, self-consciousness
