|
|
|
Yazar
|
:
Süleyman ÖZMEN
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2017
|
|
Sayı |
:
19
|
|
Sayfa |
:
32-42
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Süleyman ÖZMEN , (2017). BİR AFGAN AYDINI OLAN MAHMUD TARZİ HAN’IN TÜRK-AFGAN İLİŞKİLERİNE ETKİLERİ. Route Education and Social Science Journal , 19, p. 32-42. Doi: 10.17121/ressjournal.873.
|
|
1854 1391
|
Özet
Bu çalışmada, Afganistan’ın çağdaş bir ulus devlet olarak uluslararası politikada yerini almasını hedeflemiş entelektüel bir Afgan aydını olan Mahmud Tarzi’nin yaşadığı süre içerisinde bulunduğu coğrafyaya çağdaşlaşma maksadıyla yapmış olduğu faaliyetler ile Türk milleti ile Afgan milleti arasındaki dostluk köprüsünün kurulmasına yapmış olduğu katkılar incelenmiştir. Tarzi’nin girişim ve katkılarıyla kurulan dostluk köprüsü, Emanullah Han ve Atatürk’ün kişilikleriyle daha da ileri noktalara taşınmış ve Türkiye ile Afganistan eş zamanlı olarak kalkınma ve ilerleme yolunda girişimlere başlamışlardır. Tarzi’yi bulunduğu dönemde çağdaşlarından ayıran en büyük özellik, siyasi olayları ve tarihi gelişmeleri büyük bir titizlikle analiz etmesi ve bu analiz neticesinde edindiği birikimleri başkalarıyla eserlerinde titizlikle paylaşması olmuştur. Tarzi, bölgenin ilk etkin gazetesi olan “Sirâc-ul Ahbar/Haberlerin Meşalesi” isimli bir gazete çıkarmıştır. Sirâc-ul Ahbar gazetesinde ateşli bir anti-emperyalist olarak sert üsluplu yazılar neşreden Tarzi, -savunduğu fikirler dolayısıyla- Türk taraftarı ve İngiliz karşıtı olarak nitelendirilmektedir. Bu çalışmada Tarzi’nin Türk-Afgan ilişkileri üzerindeki etkileri incelenecektir.
Anahtar Kelimeler
Türk-Afgan İlişkileri, Modernleşme, Emperyalizm, İşbirliği.
Abstract
His activities for modernizing the geography in which he existed and lived as an Afghan intellectual during his life, and his contributions to the building of a friendship bridge between the Turkish nation and the Afghan nation are examined through historical periods. This friendship bridge built with the initiatives and contributions of Tarzi was further strengthened thanks to the personalities of Atatürk and Emanullah Khan. Thus, Turkey and Afghanistan started simultaneous initiatives on development and progress. The greatest quality that distinguishes Tarzi from his contemporaries is that he analyzed political events and historical developments with a great meticulousness and he shared with others the information he obtained from those analyses in his works. Tarzi issued the first effective newspaper of the region, called “Seraj-ul Akhbar/The Torch of News”. Publishing works with a severe style in the Seraj-ul Akhbar newspaper as an ardent anti-imperialist, Tarzi is described as pro-Turkish and anti-English due to the ideas he defended. In this study, the effects of Tarzi on Turkish-Afghan relations will be analyzed.
Keywords
Turkish-Afghan Relations, Modernization, Imperialism, Cooperation.
