|
Yazar
|
:
Mustafa ÇOBAN
|
|
Türü |
:
|
Baskı Yılı |
:
2017
|
Sayı |
:
18
|
Sayfa |
:
84-95
|
DOI Number: |
:
|
Cite : |
Mustafa ÇOBAN , (2017). SELÇUKLUDAN CUMHURİYET MEDRESELER (KIRILMA NOKTASI OSMANLI MODERN DÖNEMİNDE MEDRESELER). Route Education and Social Science Journal , 18, p. 84-95. Doi: 10.17121/ressjournal.713.
|
2173 1638
|
Özet
Selçuklu ve Osmanlı eğitim tarihi içerisinde adından sıkça söz edilen, bugün bile zaman zaman tartışmaların odağında yer alan, eğitim tarihimiz içerisinde bazen başarılar bazen da başarısızlıklarda atıflar yapılan medreseler, ilk olarak 1040 yılında Nişabur’da Tuğrul Bey zamanında kurulmuş olsa da, medrese tarihi kurumsal bir yapı olarak genellikle 1060 yılında Sultan Alpaslan tarafından Bağdat’ta kurulan Nizamiye medreseleri ile başlatılır.
Medreseler sadece eğitim amacıyla kurulmuş müesseselerdir. Medreselerin neden kurulduğu ya da neden medresenin bilgisine ihtiyaç duyulduğu konuları üzerinde farklı tartışmalar yapılmıştır.
Medreselerdeki eğitimle ilgili bir çok konuda çalışmalar yapılmış olup genellikle zamanın ihtiyaçlarına cevap veren bir eğitim kurumu olduğu vurgulanmış olsa da özellikle Batı aydınlanmasından sonra ortaya çıkan yeni şartlara uygun olarak kendisini yenileyememesi, öğretim elemanı konusunda istismara varan uygulamalara meydan verilmesi ve son tahlilde Tanzimatla başlayan Osmanlı modern döneminde açılan yeni okulların öncelenerek medreselerin gözden çıkarılması bu eğitim kurumlarını tarihin sayfalarında yer almak üzere kapatılma sürecine taşımıştır. Başlığından da anlaşılacağı gibi bu çalışma ile medreselere tarihi bir perspektiften bakılacak anakronik anlayıştan uzak durularak, ilgili literatür taraması sonucunda objektif bir bakış açısıyla bu kurumun tarihi süreçte, özellikle de Osmanlı modernleşmesi ile uğradığı kesintiler ve geriye düşme üzerinde durulacaktır. Medreseler Osmanlı modernleşmesinden ilk önce ve en çok etkilenen eğitim kurumudur. Her ne kadar Tanzimat fermanında eğitimle ilgili tek bir madde yoksa da medreseler ilerleyen zamanda modernleşme yanlıları tarafında ötekileştirilen ve göz ardı edilen bir eğitim kurumu olmuştur. Medreselerin ötekileştirme süreci bazı kurumlarda olduğu gibi birden olmamış, ulemanın baskısı ve toplumdaki yeri de göz önüne alınarak medreselerle ilgili uygulamalar uzun zamana yayılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Anahtar kelimeler: Medrese, Tanzimat, Osmanlı.
Abstract
Frequently mentioned by during the history of Seljuk and Ottoman education, even today, sometimes the focus of discussions, in our educational history, madrassas, whose successes are sometimes referred to and sometimes referred to as failures, although it was originally founded in 1040 in the time of Tuğrul Bey in Nişabur the madrassa date as an institutional structure is usually in 1060 initiated by Nizamiye Madrassa founded by Sultan Alpaslan in Baghdad.
Madrassas are institutions established solely for the purpose of education. Why the madrassas were established or why argued over the issues that the media need to know.
There have been many studies on the education in the madrassas although it is often emphasized that it is an educational institution that responds to the needs of the times in these reasons these educational institutions moved to the closing process to take place on the pages of history especially after the Western enlightenment itself in accordance with the condition can not renew, giving practice to students who are abused about teaching staff and the new schools opened in the Ottoman modern era which started with the Tanzimat on the last interpretation and the removal of the madrasas from the eye. As it is understood from the beginning, this study will examine the medreses from a historical perspective, avoiding the anachronistic understanding, as a result of an examination of the relevant literature, especially the interruptions and fall backs that Ottoman modernization will face.
Keywords
Key words: Madrasa, Tanzimat, Ottoman.