|
|
|
Yazar
|
:
Bekir Başalan
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2024
|
|
Sayı |
:
86
|
|
Sayfa |
:
109-118
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Bekir Başalan , (2024). AMASYA AĞZININ FİİL ÇEKİMİ VE ÖZELLİKLERİ. Route Education and Social Science Journal , 86, p. 109-118. Doi: 10.17121/ressjournal.3542.
|
|
133 158
|
Özet
Amasya tarih içerisinde Hitiler, Frigler, Lidyalılar, Persler gibi farklı uygarlıklara ev sahipliği yapmıştr. Anadolu Selçuklular döneminde önemli bir kent merkezi olan Amasya, Osmanlı İmparatorluğu yönetiminde sancak merkezi olmuştur. Cumhuriyet ilan edildikten sonra ise 1924 yılında il olmuştur. Ağızlar kültürel açıdan önemli bir zenginliği ifade etmekte olup, üzerinde bilimsel çalışmalar yapılmadan tatminkar bilgilere ulaşılamamaktadır. Amasya yöresine yönelik son yıllarda ağız çalışmaları yapılsa da yeterli düzeyde olmadığı gözlenmektedir. Bu çalışmada Amasya yöresinde konuşulan ağızlar,Amasya’nın farklı ilçe ve köylerinde yaşayan kişilerle yapılan görüşmelerden derlenmiş ve Amasya ağzı şekil bilgisi, şekil ve zaman ekleri, kip ekleri açısından incelenmiştir. İncelemelerde şahıs ekleri; birinci tip şahıs ekleri ve ikinci tip şahıs ekleri olarak, şekil ve zaman eklerindeki fillerin zaman çekimleri görülen geçmiş zaman, öğrenilen geçmiş zaman, şimdiki zaman, gelecek zaman ve geniş zaman olarak değerlendirilmiştir. Kip ekleri ise; emir-istek, şart ve gereklilik kipleri üzerinden ele alınmış, kullanım örnekleri birinci, ikinci ve üçüncü tekil ve çoğul şahıs üzerinden örneklerle açıklanarak, somutlaştırılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Amasya, ağız, Amasya ağzı, fiil çekimi
Abstract
Amasya has hosted different civilizations throughout history, such as the Hittites, Phrygians, Lydians, and Persians. Amasya, which was an important city center during the Anatolian Seljuk period, became a sanjak center under the Ottoman Empire. After the republic was declared, it became a province in 1924. Dialects express an important cultural richness, and satisfactory information cannot be reached without scientific studies on them. Although dialect studies have been carried out in the Amasya region in recent years, it is observed that it is not sufficient. In this study, the dialects spoken in the Amasya region were compiled from interviews with people living in different districts and villages of Amasya and the Amasya dialect was examined in terms of morphology, shape and tense suffixes, and modal suffixes. Personal attachments in reviews; As first person suffixes and second person suffixes, tenses of verbs in shape and tense suffixes were evaluated as past tense seen, learned past tense, present tense, future tense and present tense. The modal suffixes are; It has been dealt with imperative-request, conditional and necessity modal, and usage examples have been embodied by explaining with examples in first, second and third person singular and plural.
Keywords
Amasya, dialect, Amasya dialect, verb conjugation
