|
|
|
Yazar
|
:
Erol KILIÇLI
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2024
|
|
Sayı |
:
84
|
|
Sayfa |
:
81-92
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Erol KILIÇLI , (2024). BİLGİ İFŞASI: KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME. Route Education and Social Science Journal , 84, p. 81-92. Doi: 10.17121/ressjournal.3512.
|
|
445 274
|
Özet
The main objective of this inquiry is to elucidate the concept, significance, and categories of whistleblowing commonly encountered in scholarly literature. Additionally, the study aims to scrutinize the actions that prompt whistleblowing and explore the ramifications of whistleblowing on both employees and organizations. Whistleblowing is not merely the act of reporting irregularities or unethical conduct within and beyond the confines of an organization; rather, such actions inherently contravene legal, ethical, or business protocols. Information disclosure, a broader term that encompasses whistleblowing, may involve the divulgence of trade secrets held by private enterprises, confidential government intelligence, or personal data of individuals. Such leaks are generally deemed unlawful and may result in severe legal penalties. Information disclosure can manifest in various forms, including dissemination through media outlets, breaches within the organizational framework, or cyber-attacks. Two distinct forms of information release are identified: internal and external whistleblowing. Internal whistleblowing involves reporting within the organizational structure, while external whistleblowing pertains to reporting beyond the organizational boundaries. Reporting irregularities and unethical practices that arise internally within the organization is undeniably challenging but nonetheless imperative. In instances such as the production and marketing of products jeopardizing public health, infringement upon human rights, employment of unregistered or underage labor, tax evasion, violation of partner or stakeholder rights, harassment, and physical/psychological violence, the reporting of organizational employees possessing superior knowledge of these practices assumes paramount importance.
Anahtar Kelimeler
Whistleblowing, Whistleblower, Internal and External Whistleblowing.
Abstract
Bu çalışmanın temel amacı, alan yazında sıkça karşılaştığımız whistleblowing kavramını, önemi, türlerini açıklamak, bilgi ifşasına neden olan eylemleri, bilgi ifşasının çalışanlar ve örgütler üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Bilgi ifşası, usulsüzlüklerin veya ahlak dışı eylemlerin örgüt içi ve örgüt dışına bildirilmesi olarak tanımlanabilir. Bu genellikle hukuki, etik veya iş dünyasındaki kurallara aykırı olan bir eylemdir. Bilgi ifşası, özel şirketlerin ticari sırlarını, devletin güvenlik bilgilerini veya bireylerin kişisel verilerini içerebilir. Bu tür bilgi sızıntıları genellikle yasa dışı kabul edilir ve ciddi hukuki sonuçlara yol açabilir. Bilgi ifşası, medya, örgüt içi ihlaller veya siber saldırılar gibi farklı yollarla gerçekleşebilir. Bilgi ifşası, iç ve dış olmak üzere iki türlü yapılmaktadır. İç bilgi ifşası, örgüt içi yapılan raporlamalar; dışsal bilgi ifşası ise, örgüt dışı yapılan raporlamalardır. Örgüt içerisinde meydana gelen usulsüzlükleri ve ahlak dışı uygulamaları raporlama son derece güç ancak bir o kadarda önemlidir. Dolayısıyla, örgüt içerisinde halk sağlığını tehdit eden ürünlerin üretilmesi ve pazarlanması, insan haklarının ihlal edilmesi, kayıt dışı veya çocuk işçi çalıştırılması, vergi kaçırılması, ortakların veya paydaşların haklarının ihlal edilmesi, taciz, fiziksel/psikolojik şiddet uygulanması gibi durumlarda kamuoyuna nazaran bu uygulamaları daha iyi bilen örgüt çalışanlarının raporlamaları son derece büyük önem arz etmektedir.
Keywords
Bilgi İfşası, Bilgi İfşacısı, İç ve Dış Bilgi İfşası.
