|
|
|
Yazar
|
:
Kürşat Şamil ŞAHİN
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2015
|
|
Sayı |
:
5
|
|
Sayfa |
:
168-180
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Kürşat Şamil ŞAHİN , (2015). ÇORUM BAYAT YÖRESİNE AİT ÜÇ DESTAN. Route Education and Social Science Journal , 5, p. 168-180. Doi: 10.17121/ressjournal.279.
|
|
8739 5415
|
Özet
Âşık edebiyatının önemli nazım türlerinden olan destanlar, söylendiği dönemin dil ve kültür ögelerinin yanı sıra yaşayış, düşünüş ve inanışına dair mühim ipuçları barındırır. Âşıklar toplumsal meseleleri genellikle destanlar vasıtasıyla dile getirmiştir. Bundan dolayı günlük hayatın küçük hadiselerinden büyük sosyal hareketlere kadar pek çok türden olay destanlara konu edilir. Çeşitli hayat sahnelerini halk diliyle anlatan bu manzumeler, yaşananlar hakkında halka bilgi vermek ve bunları sonraki kuşaklara taşımak için önemli bir vasıta olmuştur.
Bu çalışmada Çorum Bayat yöresinden Merdiyâ mahlaslı şairin “Destan-ı Battal Ağa”, Nihânî’nin “Destan-ı Kıtlık” ve “Destan-ı Kulire (Kolera)” adlı şiirleri üzerinde durulmuştur. Destan-ı Battal Ağa, 1898 yılında vefat eden, yörede saygın ve nüfuzlu bir yere sahip olan, Bayat İlçesi Tepebayat Mahallesi’nden Hatipzâde Battal Ağa’nın vefatı dolayısıyla yazılmıştır. Destan-ı Kıtlık, 1873-75 yılları arasında Anadolu’nun büyük bir bölümünü etkisi altına alan kıtlığı konu edinir. Destan-ı Kurile, 1894-95 yıllarında Bayat çevresinde de etkisi görülen ve birçok insanın ölümüne neden olan kolera salgını nedeniyle söylenmiştir. İlmi anlamda üzerinde durulmamış olan bu destanların literatüre kazandırılması amaçlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Âşık Edebiyatı, Destan, Çorum, Bayat
Abstract
One of the important types of poetry in minstrel literature, epic bears important clues about the lifestyle, thoughts and beliefs as well as elements of the language and culture of the period they have been told. That’s why many types of events from small everyday life to large social movement are the subject of epic. These poems describing the various life scenes colloquially have been important means to inform the public about what is happening and to transfer them to the next generations.
In this study, it is laid emphasis on “Destan-ı Battal Ağa” of the poet under pseudonym of Merdiyâ, “Destan-ı Kıtlık” and “Destan-ı Kulire (Cholera)”of the poet under pseudonym of Nihanî. Destan-ı Battal Ağa was written in 1898 upon the death of Hatipzâde Battal Ağa who was an esteemed and influential person in the region, a resident of Hatipzâde Tepebayat neighborhood. Destan-ı Kıtlık is about famine that has affected to the large part of Anatolia between the years 1873-75. Destan-ı Kurile was told because of epidemic cholera that effected Bayat and its neighborhood and caused the death of many people in the years 1894-95. It has also aimed to introduce these epics, on which no scientific attention has focused, to the literature.
Keywords
Minstrel Literature, Epic, Çorum, Bayat
