|
|
|
Yazar
|
:
Mustafa Sarper ALAP
& Muhittin ELİAÇIK
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
|
Sayı |
:
56
|
|
Sayfa |
:
123-134
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Mustafa Sarper ALAP & Muhittin ELİAÇIK, (2020). KLASİK TÜRK EDEBİYATI VE URDU EDEBİYATINDA GAZEL . Route Education and Social Science Journal , 56, p. 123-134. Doi: 10.17121/ressjournal.2789.
|
|
1089 1212
|
Özet
Gazel, kadınların aşk üzerine güzel konuşmaları anlamına gelen bir nazım şeklidir. Klasik Türk Edebiyatında gazel nazım şeklinde meşhur şiirler yazılmıştır. Klasik Türk edebiyatında gazelin konusu aşk, şarap ve güzelliktir, ancak en çok aşk konulu gazeller yazılmıştır. Türk edebiyatına gazel İran edebiyatından geçmiştir. Klasik Türk edebiyatında birçok şair İranlı şairlerden etkilenmiştir. Bu etkilenme ile birlikte yepyeni bir tarz olan Sebk-i Hindi ortaya çıkmıştır. Klasik Türk edebiyatı şairleri, İran edebiyatı Sebk-i Hindi şairlerinden olan Örfî’i Şîrâzî, Şevket-i Buhârî, Kelîm-i Kâşânî, Emir Hüsrev-i Dehlevî, Bîdil ve Sadî-i Şîrâzî’den etkilenmişlerdir. Klasik Türk edebiyatında her yüzyılda farklı şairler meşhur eserler yazmışlardır. Türk edebiyatında ilk Türkçe gazel örnekleri XII. ve XIII. yüzyılda verilmiştir. Klasik Türk edebiyatında ilk gazeller lirik olarak Hoca Dehhânî tarafından yazılmıştır. XV. Yüzyılda Şeyhî, Ahmed Paşa ve Necatî gazel şairleridir. XVI. Yüzyılda Fuzûlî ve Zâtî; XVII. Yüzyılda Nef’î, Nailî, Neşatî; XVIII. Yüzyılda Nedîm, Şeyh Galîb’dir. Gazel, özellikle XVII. Yüzyılda altın çağını yaşamıştır.
Urdu edebiyatında da gazel nazım şekline önem verilmiştir. Klasik Türk edebiyatında gazel nazım şeklinin anlamı Urdu edebiyatı ile aynıdır. Urdu edebiyatında da Klasik Türk edebiyatında olduğu gibi gazelin en önemli konusu aşktır. Ayrıca tasavvuf, felsefe ve irfan konuları da işlenmiştir. Urdu edebiyatında gazel XVI. ve XVII. Yüzyıllarda gelişmiştir. İlk gazel şairi XVI. Yüzyıl şairi Muhammmed Kuli Kutb Şah’tır. Urdu edebiyatının diğer önemli gazel şairleri Mir Taki Mir, Mir Dard, Mumin, Mirza Gâlib, Zauk ve Dağ’dır.
Anahtar Kelimeler
Türk, Urdu, Edebiyat, Gazel
Abstract
Ghazal is a form of verse meaning that women talk about love. Famous poems were written in the form of ghazal verse in Classical Turkish Literature. In classical Turkish literature, the subject of ghazal is love, wine and beauty, but ghazals about love are mostly chosen. The ode to Turkish literature influenced from Iranian literature. Many poets in classical Turkish literature have been influenced by Iranian poets. With this influence, a brand new style “Sabq-i Hindi”. Classical Turkish literature poets were influenced by Örfî'i Şîrâzî, Şevket-i Buhârî, Kelîm-i Kâşânî, Emir Hüsrev-i Dehlevî, Bîdil and Sadî-i Şîrâzî, who are among the poets of Iranian literature Sebk-i Hindi style. In classical Turkish literature, different poets have written famous works in every century. First examples of Turkish ghazal in Turkish literature XII. and XIII. centuries. The first ghazals in classical Turkish literature were written lyrically by Hoca Dehânî. In XV. century poets Şeyhî, Ahmed Pasha and Necati were ghazal poets. XVI. century poets Fuzûlî and Zâtî; XVII. Century poets Nef'i, Nailî, Neshati; XVIII. Century poets Nedîm and Sheikh Galîb. Ghazal, especially XVII. Century lived its golden age.
In Urdu literature, emphasis has been placed on ghazel verse form. The meaning of ghazal verse in classical Turkish literature is the same as in Urdu literature. In Urdu literature, as in Classical Turkish literature, the most important subject is love. In addition, subjects of Sufism, philosophy and wisdom are also covered. Ode in Urdu literature XVI. and XVII began ghazal poems.It has developed over the centuries. First ghazal poet XVI. Century poet Muhammmed Quli is Qutb Shah. Other prominent ghazal poets of Urdu literature are Mir Taqi Mir, Mir Dard, Mumin, Ghalib, Zauq and Dag.
Keywords
Turkish, Urdu, Literature, Ghazal
