|
Yazar
|
:
Serhat KÜÇÜK
|
|
Türü |
:
|
Baskı Yılı |
:
2019
|
Sayı |
:
40(2)
|
Sayfa |
:
273-903
|
DOI Number: |
:
|
Cite : |
Serhat KÜÇÜK , (2019). DEYİMLERDE CİNSİYET KAVRAMI ÜZERİNE BİR TASNİF DENEMESİ. Route Education and Social Science Journal , 40(2), p. 273-903. Doi: 10.17121/ressjournal.2184.
|
1094 1206
|
Özet
Bu incelemede, cinsiyetin açık ya da kapalı bir şekilde, sezdirilerek anlatıldığı deyimler üzerine bir tasnif yapılmaya çalışılmıştır. Türkçede kelimelerin yapısal açıdan dişilik ya da erillik yansıtmadığı ancak bu farklılığın bir şekilde belirtildiği bilinmektedir. Bu ayrımı ön plana çıkaran deyimlerin, hangi açılardan anlamlandırıldığı incelenmeye çalışılmıştır. Buna göre ele alınan deyimlerde kadını ya da erkeği toplumsal anlam açısından olumlayan ya da olumsuzlayan deyimlerin varlığına dikkat çekilmiştir. Deyimlerin dil içinde üstlendiği anlam bakımından daha çok olumsuz bir durumun dile getirilmesinde deyimlere başvurulduğu görülmüştür. Çalışmada sadece kadın ya da erkek için kullanılan deyimlerin hangi yolla cinsiyeti öne çıkardığı tasnif edilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda sözcüklerin, doğuşundan kaynaklı olmak üzere; akrabalık, kişi, hayvan, kullanılan nesne, fiziksel eksiklik kusur veya hastalık adlarında, biyolojik farklardan kaynaklanan deyimlerde cinsiyet ön plana çıkarılmıştır. Öte yandan sözcüğün sonradan kazandığı anlama bağlı olarak örtmece, mecaz anlamla cinsiyet yüklenmesi gibi bir tasnif de yapılmıştır. Kelime grubuyla oluşturulan deyimlerde ise kendi yapısında olmasa bile kelimelerin dişil ve eril anlam yüklenmesi de yapılan incelemeye dâhil edilmiştir. İncelenen deyimler çeşitli açılardan gruplandırılarak yorumlanmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Deyim, Cinsiyet, Dil Bilgisi, Türkiye Türkçesi, Erkek, Kadın.
Abstract
This study endeavored to make a classification on idioms in which the gender is expressed by implicating. It is known that words in Turkish do not constructionally means femininity and masculinity; even so, this difference is specified in a kind of way. There was tried to review in what aspects the idioms with this differentiation are interpreted. In this regard, the existence of idioms which affirm or negate women or men in terms of the social meaning in related idioms. We also observe that idioms are mostly used to express a negative situation in terms of meaning. This study endeavored to classify how idioms that are used for only women and men highlight the gender. Gender comes into prominence in idioms arising from relationship, person, animal, object, physical deficiency, disease names, and biological differences. On the other hand, euphemism and classification such as assigning gender in figurative meaning based on the meaning that the word gains afterward. Feminine and masculine meaning attribution in idioms that are generated by word group was implicated in the analysis. Related idioms were interpreted by classifying from various aspects.
Keywords
Idiom, Gender, Grammar, Turkey Turkish, Man, Woman.