|
|
|
|
|
Yazar
|
:
Kürşat EFE
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2018
|
|
Sayı |
:
34
|
|
Sayfa |
:
819-834
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Kürşat EFE , (2018). TÜRK DİL KURUMU SÖZLÜKLERİNDE BAZI TANIMLAMA VE TANIKLAMALAR. Route Education and Social Science Journal , 34, p. 819-834. Doi: 10.17121/ressjournal.1660.
|
|
1387 1156
|
Özet
Türk dilinin ilk sözlüğü olan Divanü Lugati’t-Türk’ten günümüze kadar Türk dili sözlükçülüğünün yaklaşık bin yıllık geçmişi ve bir geleneği bulunmaktadır. Tanımların ve örneklerin verilme şekli her sözlükte farklılık arz etmektedir. Tanzimat yıllarından sonra sözlükçülük ivme kazanmış, bugün ise daha ileri bir konuma ulaşmıştır. Sonuç olarak tanım ve örneklerin sunulmasında yenilikler görülmektedir. Sözcüklerin daha anlaşılır şekilde karşılaması için tanımlamanın ve tanıklamanın (örneklendirmenin) doğru olarak verilmesi gerekmektedir. Türk Dil Kurumunun Güncel Türkçe Sözlük’ünde söz, terim, deyim, ek ve anlamdan oluşan 104.481 söz varlığı, madde başı ve madde içi toplam 77.407 söz, 3.700 yeni söz, 6.400 yeni anlam, Türk edebiyatından seçilmiş, 29.040 örnek cümle, 1.236.484 sözden oluşan sözlük metni yer almaktadır. Büyük Türkçe Sözlük ise Türkiye Türkçesi yazı dilinin söz varlığının yanı sıra bütün bilim, sanat ve spor terimlerini, yer adlarını, kişi adlarını, bölge ağızlarındaki ve kaynaklardaki sözcükleri ve deyimleri, dolaylı olarak Türkçenin bütün söz varlığını bir araya getirmektedir. Bu sözlükte toplam 616.767 söz varlığı bulunmaktadır. TDK Bilim ve Sanat Terimleri Ana Sözlüğü de geçmişten günümüze hazırlanmış bütün terim sözlüklerinden oluşmaktadır. Bu sözlükte de 185.332 terim bulunmaktadır. Bu çalışmada, Türk Dil Kurumunun bu sözlüklerinde “alıntı, alıntılama, ödünçleme, öyküntü, uyarlama, kopyalama, ariyet, iktibas” gibi sözcüklerin tanımlarının ve tanıklık durumlarının nasıl verildiğine, dil bilimi açısından sözlüklerimizde yer almayan “kalka (
Anahtar Kelimeler
Sözlük, sözlükçülük, öyküntü, alıntı kelimeler.
Abstract
Divanü Lugati at-Türk, the first dictionary of the Turkish language, has a history and a tradition of nearly a thousand years of Turkish language lexicography. The way in which definitions and examples are given differs in each dictionary. After the Tanzimat years, lexicography gained momentum and today it has reached a more advanced position. As a result, there are innovations in the presentation of the definitions and examples. In order for the words to be understood more comprehensively, identification and identification should be given correctly. 104.481 vocabulary consisting of words, terms, idioms, annexes and meanings in The Current Turkish Dictionary of Turkish Language Institution, total of 77.407 words per item and item, 3.700 new words, 6.400 new meaning, selected from Turkish literature, 29.040 sample sentences, 1.236.484 glossary of words. Great Turkish Dictionary if Turkey Turkish literary language of the vocabulary, as well as all the sciences, arts and sports terms, place names, contact names, of words and phrases in its resources mouth, brings together an indirect Turkish as a whole vocabulary of. There are 616,767 words in this dictionary. TDK Main Dictionary of Terms of Science and Art also consists of all term dictionaries prepared from past to present. In this dictionary there are 185.332 terms. In this study, the words que quoting, borrowing, emulating, adapting, copying ve are given in these dictionaries of Turkish Language Institution, we will touch the other, The Current Turkish Dictionary prepared by TDK in an environment is described in The Great Turkish Dictionary, the definitions, testimonies and testimonies in the The Main Dictionary of Terms of Science and Art, how these concepts are named in different sources are discussed.
Keywords
Dictionary, lexicography, calque, borrowing words.
|
|
