|
|
|
Yazar
|
:
Muhittin ELİAÇIK
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2015
|
|
Sayı |
:
4
|
|
Sayfa |
:
9-31
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Muhittin ELİAÇIK , (2015). BİR DENİZCİLİK NASİHATNÂMESİ : PÎRÎ REİS’İN BAHRİYE’SİNİN MANZUM BÖLÜMÜ. Route Education and Social Science Journal , 4, p. 9-31. Doi: 10.17121/ressjournal.138.
|
|
8677 5048
|
Özet
İstanbul’un fethiyle birlikte Osmanlı'da denizcilik, coğrafya ve haritacılığa olan ilgi artmış ve bu sahadaki çalışmalar 16. yüzyılda Pîrî Reis’le zirveye çıkmıştır. Dünya denizcilik ve coğrafya tarihinin en mühim kitaplarından birisi olan bu eser; harita, pusula ve coğrafya konularında uzmanlaşmış bir kişi olan Piri Reis tarafından hazırlanmıştır. Akdeniz’i baştan başa gezip seyahatlerinde tuttuğu notları daha sonra derleyerek Bahriye adıyla ayrıntılı bir eser ortaya koymuş olan Piri Reis, bu eseri 1526'da Kanuni’ye sunmuştur. Akdeniz ve denizcilik üzerine çok önemli bilgileri içeren bu kılavuz eser, yurt dışında da çok okunmuş ve birçok nüshası ortaya çıkmıştır. Pîrî Reis’in Bahriye adlı bu eseri genellikle bir denizcilik ve coğrafya eseri olarak kabul edildiğinden, manzum giriş bölümünün edebî değeri ve nasihatnâme yönü pek incelenmemiştir. Oysa, Bahriye bir denizcilik ve coğrafya kitabı olmakla birlikte, tam 1200 beyit tutan manzum giriş ve hatime bölümleriyle tam bir edebî eser ve bir denizcilik nasihatnâmesidir. Giriş ve hâtime bölümleri böylesine hacimli bir nasihat mesnevisini ihtiva eden bir eserin, bir denizcilik nasihatnâmesi olarak ele alınması tabiîdir. Bu bölümler, şekil, muhteva ve üslupça da klasik Osmanlı nasihat mesnevilerine uygun tarzda düzenlenmiştir. Bu makalede bu eser bir denizcilik nasihatnâmesi olarak ele alınıp incelenmektedir.
Anahtar Kelimeler
Piri Reis, Bahriye, manzum, nasihatnâme.
Abstract
With the conquest of Istanbul, in Ottoman, the interest to marine, geography and cartography increased and the work in this field has increased to peak in 16th century with Pîrî Reis. This article which has been the most important book of marine and geography history; is prepared by Pîrî Reis who has been specialized on map, compass and geography subjects. Pîrî Reis who visited the mediterranean for overall and compiled the notes which he took on his travels, revealed a detailed article which named Bahriye and presented it to Kanuni in 1526. This guide article which contains very important info about mediterranean and marine, is also read a lot in abroad and also came up many copies of it. Because Pîrî Reis’ Bahriye is generally accepted as marine and geography article, the literary value of the in verse intoduction section and advice book is not edited. Whereas, beside being a marine and geography book, Bahriye is exactly a literary article and a marine advice book which has exactly 1200 couplets in intoduction and result section. An article whose introduction and result sections contain a voluminous advice mesnewi, should handled as advice book and it is absolutely natural. These sections are arranged in an appropriate shape, content and style to classic Ottoman advice mesnewis. This article is going to handled and edited as a marine advice book.
Keywords
Piri Reis, Bahriye, in verse, Advice book.
