Özet
HİNDİSTAN’DA NAZMU’L-KUR’ÂN ÇALIŞMALARINDA FERÂHÎ’NİN YERİ
Hindistan, Kur’ân’ın indiği Hicâz’a uzak olmasına rağmen çok köklü bir ilim geleneği olan kalabalık bir coğrafyanın adıdır. İslâmiyetin ulaşmasıyla birlikte Kur’ân’ı anlama çalışmaları başlamış ve birçok müfessir, Kur’ân ve tefsir üzerine eser telif etmiştir. Hindistan’da nazmu’l-Kur’ân üzerinde çalışan ilk müfessir el-Behâimî’dir. Ancak sadece Hindistan değil tüm İslam coğrafyasında bu konuya en fazla emek veren kişi Abdulhamid el-Ferâhî’dir. Ferâhî, birçok alanda çalışma yapmasına rağmen, Kur’ân’ı anlama konusuna yoğunlaşmış ve “Nazm-ı Kur’ân” teorisini ortaya koymuştur. Bu ilmin temel, usûl ve füruunu belirlemiştir. Onun benimsediği teori daha önce bu konuda çalışan Cürcani’nin “Kur’ân nazmı” ile Zerkeşî ve Suyûtî’nin “Tenâsüb” teorisinden farklıdır. Ferâhî’nin Nazmu’l-Kur’ân teorisinin temel anlayışı: her sûrenin var olan ana konusunu ortaya koymak, önceki ve sonraki sûreye bağlamak, daha sonra alt konuları bu ana manaya bağlı olarak açıklamaktır. Ferâhî’nin talebesi olan Islâhî onun temellendirdiği bu yöntem üzerine kaleme aldığı tefsirinde bu ilmi geliştirmeye devam etmiştir. Çalışmamızın giriş bölümünde Hindistan’da nazmu’l-Kur’ân çalışan müfessirlerin hayatı, ilmî çalışmaları ve eserleri hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Ayrıca nazmu’l-Kur’an çalışmalarının Hindistan’da gelişme sebepleri, ülkemizde bu alanda çalışması bulunan müfessirler ve İslam tarihinde nazmu’l-Kur’ân tartışmasının taraflarının görüşleri hakkında da bilgi verilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Tefsir, Hindistan, Kur’ân, Nazm, metod, Ferâhî.
