Özet
SOSYOLOJİK AÇIDAN ÇOCUKTA SOSYAL DİYALOG VE İKTİDAR
Çocuk sosyolojisi alanı sosyalleşme sürecinin başlangıcı olarak ele alındığında, çocuğun sosyal ortamı ve bu sosyal ortamda sosyal diyalog aracılığı ile nasıl bir ağ içinde olduğu önemli bir araştırma konusunu oluşturmaktadır. Bu çalışmanın kuramsal temeli Foucault’nun iktidar teorisine, Falzon’un sosyal diyalog kavramına dayanmaktadır. Sosyal diyalog karşılaşma neticesinde meydana gelen, bireylerin birbirine kolayca boyun eğmeyen, kolayca inanç ve arzularımızla uyuşmayan bizden bağımsız olan, bize direnen ve yeri geldiğinde bizi etkilemeye muktedir olan unsurları içermektedir. İktidar ise en küçük kurum olan aileden başlar ve makro iktidara kadar uzanır. İktidar ilişkisi temelde stratejik ilişkiler, yönetim teknikleri, tahakküm durumları olmak üzere üç düzeyden oluşmaktadır. Foucault iktidar kelimesinden çok, iktidar ilişkileri terimini kullanmayı tercih etmekte ve bu terimle de bir kişinin başkasının davranışlarını yönlendirmek için kullanıldığını belirtmektedir. Bu nedenle ona göre, iktidar ilişkileri değişebilir ve tersine çevrilebilir niteliktedir. Tüm bu süreç sosyal diyalog içerisinde meydana gelir. Sosyal diyalog ise aile, okul ve hastane gibi kurumlar içerisinde yer alan öznelerde temelde bir mücadeleyi, açık olmayı ve dönüştürmeyi içermektedir. Çalışmaya 14 yaşında 32 çocuk katılmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden görüşme, günlük tutma ve senaryo tekniği ile veriler toplanmıştır. Sonuçlar 14 yaşındaki katılımcıların çok sınırlı sosyal ortamlarda yaşadıklarını göstermiştir. Çocuklar temelde aile, okul, dershane ve arkadaş ortamında bulunmuşlardır. Katılımcılar aile ve okulda kendilerini büyük oranda baskı altında hissettiklerini, sosyal diyalog içerisinde belli bir direnme becerisini kazanamadıklarını fakat arkadaş ve dershane ortamlarında sosyal diyalog içerisinde daha rahat olduklarını ortaya koymuştur.
Anahtar Kelimeler
Sosyal diyalog, iktidar, iktidar ilişkileri, dayanışma, çocuk, aile
