Özet
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMANIN EKONOMİK BOYUTU AÇISINDAN AVRUPA VE ORTA ASYA ÜLKELERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZİ: KÜMELEME ANALİZİ VE TOPSIS YÖNTEMİ
Sürdürülebilir kalkınma, insan yaşamının gereksinimleri ve doğal kaynakların devamlılığı arasında bir denge oluşturarak, gelecek nesillerin ihtiyaçlarını karşılama kabiliyetinden ödün vermeden, günümüzün ihtiyaçlarını karşılayan bir kalkınma süreci olarak tanımlanmaktadır. Sürdürülebilir kalkınma genellikle ekonomik, çevresel ve sosyal olmak üzere üç boyutta ele alınmaktadır. Bu çalışmada sürdürülebilir kalkınma için Birleşmiş Milletler tarafından belirlenmiş olan ekonomik göstergeler dikkate alınmıştır. Söz konusu göstergelere dayanılarak Türkiye dahil Avrupa ve Orta Asya ülkeleri göreli olarak değerlendirilmeye ve konumlandırılmaya çalışılmıştır. Çalışmada öncelikle kümeleme analizi ile ülkeler kümelere ayrılmış ve kümelerin birbirlerinden farklılığı istatistiksel olarak test edilmiştir. Kümeleme analizi birbirine benzer olan birimleri belli gruplar altında toplamakta fakat kümeler arası ya da küme içi göreli üstünlük değerlendirmeleri hakkında net bir bilgi vermemektedir. Kümeleme analizinin bu eksikliklerini tamamlamak amacı ile bu çalışmada TOPSIS yöntemi kullanılmıştır. Uygulama sonucunda Kümeleme ve TOPSIS bulgularının birbirleri ile tamamen tutarlı olduğu görülmüş ve daha ayrıntılı ve yararlı yorumlar yapma fırsatı ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelimeler
Sürdürülebilir Kalkınma, Ekonomik Göstergeler, Kümeleme Analizi, TOPSIS Yöntemi.
