Özet
TÜRKÇEDE SAAT İFADELERİ
Zaman, geniş ve soyut bir anlam taşır. Zamanın anlamı, ölçümü, sınırı süre kavramı ile ifadelendirilir. Türkçede zaman dilimleri büyükten küçüğe doğru şöyledir: zaman, çağ, asır, yıl, mevsim, ay, hafta, dün < gün > yarın, saat, dakika, saniye, salise... En çok kullanılan dilim saattir; çünkü günlük hayat saate göre düzenlenir. Saat dilimlemesindeki tam, yarım, çeyrek ifadeleri belli sayıların durak yeridir. Tam, saat başlarını gösterir; yarım, saat aralıklarındaki orta noktayı gösterir; çeyrek, saat aralıklarındaki dörtte birlik noktaları gösterir. Bu makalede saat ifade kalıpları, yapı ve işlev yönüyle ele alınmıştır. Yapıda cümle ve öbek ana başlığı; cümlede isim ve fiil cümlesi; öbekte sıfat tamlaması, edat öbeği, saat öbeği, zarf-fiil öbeği ve isim tamlaması alt başlıkları bulunmaktadır. İşlevde cümle ve öbek ana başlığı; cümlede geçmiş, şimdiki ve gelecek zamanı sorma ve cevaplama; öbekte süre belirtme işlevi, kesinlik belirtme işlevi, yaklaşıklık belirtme işlevi, yaklaşık süre belirtme işlevi, sınırlama belirtme işlevi, ileri zamanı sınırlama işlevi, aralık belirtme işlevi yer almaktadır.
Anahtar Kelimeler
Zaman, süre, an, saat öbeği, saat ifadelerinde yapı ve işlev
