Özet
İLKÖĞRETİM TÜRKÇE VE ORTA ÖĞRETİM TÜRK EDEBİYATI DERS KİTAPLARINDA ÂŞIK EDEBİYATI
Ders kitapları, bir toplumdaki eğitim sisteminin en kestirme yoldan gözlenebileceği araçlardır. Bu araçlar, bir yandan o toplumun resmi ideolojisini içerirken bir yandan da değerlerini, kültürel birikimini ve yetiştirmeye çalıştığı gençliğe çizdiği yolu gösterirler. Ders kitabı, eğitim açısından; kullanma kolaylığı olan, her öğrencinin ulaşabildiği, bilgilerin dolaysız olarak verildiği, sürekli kullanılabilen, her an başvurulabilen, sözel öğretimin boşluklarını doldurabilen bir araçtır. Âşık şiiri, yüzyıllar boyunca Türk halkının duygusunu, inancını, zevkini, acısını, neş’esini, dünya görüşünü, ideallerini içinde barındıran bir hazine gibi günümüze taşınmıştır. Çünkü âşıklar, içinde bulundukları toplumların sözcüsüdürler. Dolayısıyla belli kurallara dayalı olarak ürettikleri şiirlerinde bağlı bulundukları kültüre ait birçok değeri de aktarırlar. Eğitim, bir yönüyle kültürün genç kuşaklara aktarılmasını amaçlar. Türkçe ve Türk edebiyatı dersi de bu amaca ulaşmada önemli bir yere sahiptir. Türkçe ve Türk edebiyatı ders kitapları hazırlanırken zengin bir kültür hazinesi olan âşık edebiyatına mutlaka daha geniş bir yer ayrılmadır. Bu çalışmada, 2014-2015 öğretim yılında Millî Eğitim Bakanlığınca dağıtılan, ilköğretim birinci sınıftan sekizinci sınıfa kadar okutulan "Türkçe" ders ve öğrenci çalışma kitapları ile lise dokuzuncu sınıftan on birinci sınıfa kadar okutulan "Türk Edebiyatı" ders kitapları, "Âşık Edebiyatı" içeriği bakımından incelenmiştir. Yapılan bu çalışma sonucunda Türkçe ve Türk Edebiyatı ders kitaplarında âşık edebiyatına hak ettiği yerin verilmediği gözlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Eğitim, ders kitabı, Türkçe, Türk Edebiyatı, kültür.
