Özet
INCLUSIVE DEVELOPMENT PERSPECTIVE: AN EVALUATION OF THE TWELFTH DEVELOPMENT PLAN REGIONAL DEVELOPMENT POLICIES AND MEASURES
Günümüz sürdürülebilir kalkınma anlayışında, ekonomik büyümenin tek başına yeterli olmadığı, sosyal eşitlik ve çevresel sorumluluğu içeren çok boyutlu bir modelin gerekliliği öne çıkmaktadır. Bu doğrultuda gelişen kapsayıcı kalkınma perspektifi, ekonomik büyüme, sosyal adalet ve çevresel sürdürülebilirlik arasındaki dengeyi sağlamayı hedefleyen, toplumun tüm kesimlerini kuşatıcı bir sürdürülebilir kalkınma yaklaşımıdır. Bu yaklaşım, yalnızca ekonomik refahı artırmayı değil, aynı zamanda dezavantajlı grupların kalkınma süreçlerine katılımını teşvik etmeyi, doğal kaynakların korunmasını sağlamayı ve merkez-yerel yönetim ilişkilerini güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda sosyal eşitsizliklerin giderildiği, çevresel sürdürülebilirlik ve ekonomik büyümenin birlikte ele alındığı, daha adil ve katılımcı bir kalkınma vizyonu sunmaktadır. Bu vizyon doğrultusunda çalışma, Türkiye’nin On İkinci Kalkınma Planı’nda (2024-2028) yer alan bölgesel gelişme politika ve tedbirlerini, kapsayıcı kalkınma perspektifiyle incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada ikincil veri analizi ve betimsel analize dayalı olarak kapsayıcı kalkınma ilkelerinin plan çerçevesindeki başarıları ve geliştirilmesi gereken yönleri ele alınmıştır. Bulgular, Türkiye’nin kapsayıcı kalkınma hedeflerine ulaşma yolunda ilerleme sağladığını gösterirken, tüm kesimlerin katılımını artırmak, çevresel uyumu desteklemek ve kapsayıcı politika mekanizmalarını güçlendirmek için iyileştirme alanlarına işaret etmektedir. Çalışma, Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine yönelik stratejik planlamasına katkılar sağlayarak kapsayıcılığı merkeze alan daha güçlü bir bölgesel kalkınma modeli geliştirilmesine yönelik önemli bir zemin sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Sürdürülebilir Kalkınma, Kapsayıcı Kalkınma, On İkinci Kalkınma Planı, Kamu Politikası, Bölgesel Gelişme.
