Özet
MEYDAN VE MEYDANLARA YERLEŞTİRİLEN ANIT HEYKELLERİN POLİTİK VE ESTETİK İMGE OLARAK DÖNÜŞÜMÜ
Meydan ve meydanlarda bulunan her temsil zamanının tüm sosyolojik gerçekliğini gelecek kuşaklara hem bellek taşıyıcısı olarak hem de iktidar ve toplum arasındaki ilişkiyi aktarmada çok önemlidir. Bu her iki unsur mevcut iktidarların kendilerini meşru kıldıkları ve egemenlik taleplerini temsiller aracılığıyla ilettikleri mekânlar olarak da kullanılmıştır. Böylelikle meydanların sınırları ve konumları çok belirgin olsa da özerk alanlar olmalarından kaynaklı buralara yerleştirilen her temsil de büyük bir öneme sahip olduğu görülmüştür. Fakat özellikle Romantizm Dönemine kadar meydanlar ve meydanlara yerleştirilen temsiller, iktidarın halka her an her yerde olduklarını, güç ve hâkimiyetlerini, zenginlik ve uhrevi temsillerini işaret ederken, bu dönemden sonra tersine bir dönüşüm yaşanmaktadır. Bu açıdan mevcut çalışma, meydan ve meydanlara yerleştirilen temsillerin estetik ve politik anlamdaki dönüşümünü ortaya koymakta ve literatürde bulunan sınırlı alan yazına önemli katkılar sağlayarak gelecekteki araştırmacılara da ışık tutacaktır. Çalışma kapsamında nitel araştırma yöntemlerinden gösterge bilimsel analiz yöntemi kullanılarak, ifade edilen dönüşümü açıklayan aktarımlara karşılık gelen sanat eserlerinden somut örnekler verilmiştir. Bulgular, Romantizm Dönemiyle yönetim biçimlerinin değişim taleplerine karşılık meydan ve meydanlardaki bu temsiller tümüyle değiştiğini göstermektedir. Ayrıca artık at üstünde kralın, üniformalı resmiyetin, şaşalı ve ciddi duruşu ketum yöneticinin, ideal bedene sahip aristokratın ve gösterişli zenginin anıtsal heykelleri yerine; meydanlara bir gergedan, örümcek, boğa vb. figürlerin alaysı, aşağılayıcı ifadeleri olan temsillerin sergilendiği tespit edilen diğer bir önemli bulgudur. Sonuç olarak çalışma, geçmişte meydan ve meydanlardaki temsillerin toplum ve iktidar arasındaki ilişki bağlamında neden bu kadar önemli olduğunu ortaya koyarken, bugün meydanlarda sergilenen temsillerin neden bu kadar çarpıcı olduklarını da göstermektedir.
Anahtar Kelimeler
Anıt, Meydan, Anıt Heykel, Meydan ve İktidar, Kamusal Alan
