Özet
TÜRK EDEBİYATINDA “HÂTİFΔ MAHLASLI ŞAİRLER VE “RÂHATÜ’L-ERVÂH”
Bu çalışmada “Hâtifî” mahlasının anlamı, kaynağı ve 16. yüzyıl klasik Türk şairleri tarafından çok kullanılmasının sebepleri üzerinde duruldu. Hâtifî mahlasını kullanan Türk şairler hakkında biyografik ve bilimsel kaynaklarda yer alan bilgiler derlendi. Bunların çelişkili ve hatalı olanları karşılaştırma yoluyla ayıklandı. “Râhatü’l-Ervâh” gibi yeni metinlerden çıkarılan bilgi ve bulgular da eklenerek Hâtifî mahlaslı şairlerin biyografileri yeniden oluşturuldu. Böylece klasik Türk edebiyatında “Hâtifî” mahlasını kullanan 6 adet şair olduğu tespit edildi. Bazı şair tezkireleri, şiir mecmuaları, arşiv belgeleri ile bunlar üzerinde yapılmış araştırmalar taranarak Hâtifî mahlaslı bir şair tarafından yazılmış şiir ve bağımsız eserler derlendi. Hangi Hâtifî tarafından yazıldığı belirlenebilen şiirler ilgili şairin biyografisiyle birlikte verildi. Niğdeli Hâtifî’nin aynı mahlası kullanan diğer şairlere göre en üretken şair olduğu görüldü. 1 kaside, 1 müseddes, 2 kıta, 6 matla, 10 gazel ve “Râhatü’l-Ervâh” adlı müstakil eserin hangi Hâtifî’ye ait olduğu ise tespit edilemedi. Hicrî 935 yılında Hama’da Hâtifî mahlaslı biri tarafından yazılan “Râhatü’l-Ervâh” adlı eser ayrı bir başlıkta ayrıntılı olarak incelendi. Özellikle müellifi hakkında verdiği ipuçları araştırıldı. Eser, edebiyat tarihi araştırmacılarının dikkatine sunuldu.
Anahtar Kelimeler
Hâtifî, sâkinâme, hamriyyat, şarap.
