Özet
A RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE EDUCATIONAL STRUCTURE AND HEALTH STATUS OF COUNTRIES
Bu çalışmanın amacı sağlığın sosyal belirleyicisi olarak eğitimin ülkelerin sağlık statüleri üzerindeki etkisini saptamak, eğitim ile sağlık arasındaki ilişkiye yeni kanıtlar sunmaktır. Sağlığın sosyal belirleyicisi olarak eğitim yapısına ilişkin kullanılan göstergeler; zorunlu eğitim süresi, kamu harcamaları içinde eğitim harcamaların yüzdesi ve GSMH payı içinde eğimin yüzdesi olarak belirlenmiştir. Sağlık statüsüne ilişkin göstergeler ise anne ölüm oranı, bebek ölüm hızı ve doğuştan beklenen yaşam süresidir. İlgili göstergelere ilişkin veriler Dünya Bankası verilerinden elde edilmiştir. Buna göre toplamda 137 ülke ve özerk yönetim bölgesi üzerinden yapılan çalışma sonuçlarına göre eğitim göstergeleri ile sağlık statüsü arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkilerin bulunduğu ve eğitim yapısına ilişkin göstergelerin her üçünün de sağlık statüsü göstergelerinin önemli birer yordayıcısı olduğu tespit edilmiştir. Zorunlu eğitim süresi, GSMH payı içinde eğimin yüzdesi ve kamu harcamaları içinde eğitim harcamaların yüzdesinin anne ölüm oranı üzerindeki toplam varyansın %20,9’unu; bebek ölüm oranındaki toplam varyansın %,29,1’ini ve doğuştan beklenen yaşam süresindeki toplam varyansın %27,8’ini açıladığı tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Sağlığın sosyal belirleyicisi, eğitim, sağlık statüsü, ülkeler.