Özet
GERÇEKLİKTEN KURMACAYA: HÜSEYİN RACİ EFENDİ’NİN BEDRİKA’SI
Hüseyin Raci Efendi, 19. yüzyılın ikinci yarısında yaşamış ve günümüz Bulgaristan sınırları içerisinde yer alan Eski Zağra’da uzun yıllar boyunca muallimlik ve müftülük görevlerinde bulunmuştur. Eserlerinin büyük bir kısmında tarihî ve gerçek olaylara yer veren müellif daha çok Târihçe-i Vak’a-i Zağra isimli eseriyle tanınmıştır. Çalışmada Hüseyin Raci Efendi’nin 1894 yılında manzum olarak kaleme aldığı ve Bulgar bir kızın ihtida serüveninin aktarıldığı Bedrika isimli eseri gerçeklik ve kurgu bağlamında değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda ilk önce dış dünya gerçekliği ve edebî gerçeklikle ilgili hususlara değinilmiş, Bedrika’nın olay örgüsü kısaca ortaya konmuş ve Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Devlet Arşivleri’nde tespit edilen ve eserde aktarılan ihtida olayının gerçekliğini ispatlayan belgeler aktarılmıştır. Daha sonra elde edilen arşiv belgeleri ve Bedrika’nın olay örgüsü mukayese edilerek eser tarihî gerçeklik ve edebî gerçeklik bağlamında mukayese edilmiştir. Aynı zamanda Bedrika’da göze çarpan belirgin kurgusal yapılar tespit edilerek aktarılmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Hüseyin Raci Efendi, Bedrika, Gerçeklik, Kurgu.