Özet
ARAP DİLİNİN BİR GERÇEĞİ OLARAK “MUCÂVERE” (MEKÂNSAL YAKINLIK)
Arap gramercilerinin kolay anlaşılmayan ancak iyi bir araştırma ve tetkikten sonra bir sonuca varılan nahivde birçok meselenin olduğunu itiraf etmişlerdir. O, meselelerden biriside “mucâvere” konusudur. Dilde en problemli alan olarak bilinen “mucâvere” meselesi, eskiden beri gramercilerin ihtimam göstermiş oldukları bir alandır. Bu mesele hakkında dil otoriteleri arasında zıt görüşler bulunmaktadır. Ancak, Sîbeveyhi ve nahivcilerin büyük bölümüne göre “mucâvere”, Arap dilinde bulunmaktadır. Şiiri, lügat ve nahivde delil olan birinci tabakadan şâirlerin şiirlerinde bulunduğu görülmektedir. Bu düşüncede olanlar, mucâvere ile hüküm vermeyi caiz görüp ve onu kıyas haline getirmişler. Bazıları da mucâvere’yi red etmiş şeklen mucâvere olabilecek yerleri de te’vil etmişler. Diğer bazısı da sadece Araplardan duyulanla iktifa etmiş ve onunla kıyas yapılmasını red etmişler.
Aynı şekilde mucâvere konusunun Kur’an ayetlerine uygulanıp uygulanamayacağı konusunda da müfessirler farklı görüştedirler: onlardan bazıları bu gerçeğin Kur’an-ı Kerimde meşhur kıraat âlimlerinden gelen kıraâtler de var olduğu düşüncesindedirler. Diğer bir grup ise, bu konunun Kur’an-ı Kerimde olamayacağını ve Kur’an’ın böyle şaz meselelerden korunması gerektiğini söylemişler.
Anahtar Kelimeler
Anahtar Kelimeler: Nahiv, Sarf, Mucâvere, Civâr, Tenâsub.
