Özet
TÜRKİYE’DE HAYVAN HAKLARI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME: GÖKSUN BELEDİYESİ ÖRNEĞİ
Her gün binlerce canlı hayvan üzerinde gerçekleştirilen tıbbi ve kozmetik deneyler, sirk ve hayvanat bahçelerinde tutulup hapsedilen ve bazı davranışları yapmaya zorlanan hayvanların maruz kaldıkları eylemler, sokak hayvanlarının birçok işkenceye maruz kalarak itlafı, zehirlenmeleri, barınaklarda korunmak yerine açlık ve kötü yaşam koşulları ile mücadeleye itilmeleri, hayvanlar açısından işkence boyutuna varmıştır. İnsanların kendi menfaatleri için ekolojik dengeyi bozarak ve doğada var olan canlıları yok sayarak varoluşa müdahale etmeleri, hayvanları kendileri için yaratılmış sayarak hayvanların canlı birer varlık olduklarını, acı çekebilme yetisine sahip olduklarını hiçe saymaları bazı hayvan severler ve aktivistlerce tepki toplamış ve hayvanların koruma altına alınması ve bu korumanın yasalar tarafından güvence altına alınması fikri gündeme gelmiştir. Bu çalışmanın amacı hayvanların maruz kaldıkları şiddeti ve hayvan refahı için yapılan çalışmaları baz alarak hayvan haklarının Türkiye’de geldiği noktayı ve belediyelerin bu konudaki görevlerini, tavır ve yaklaşımlarını yasalar çerçevesinde incelemektir. Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi, Türkiye’de var olan 5199 sayılı Hayvan Hakları Yasası ve Kabahatler Kanunu olmak üzere hayvanların haklarının varlığını kabul eden ve korumaya yönelen yasaların ne denli etkin ve hayvanları korumada yeterli olup olmadığı incelenecek, son dönemde, hayvan hakları savunucularının çabasıyla gündeme gelen ve meclise sunulan yeni kanun tasarısı incelenecek, hayvan hakları aktivistlerinin konuya bakış açıları değerlendirilecektir. Bu bağlamda birincil ve ikincil kaynak sayım, anket ve raporlardan faydalanılacaktır. İncelemeler örnek olay şeklinde olacak ve belediye ile yapılan çalışma alan araştırması şeklinde olacaktır. Yaptırımların; hayvan istismarlarını ve hak ihlallerini engellemede yeterli olup olmadığı, etik kuralların ne denli uygulandığı toplumun konuya bakış açısı gözlemlenecek ulusal mevzuattaki eksiklikler ortaya konacaktır.
Anahtar Kelimeler
Hak, Hayvan Hakları, Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi, Hayvan Hakları Yasası, Kabahatler Kanunu, Belediyeler, Uluslararası Hayvan Hakları Örgütleri.