Özet
THE ROLE OF FINANCIAL LITERACY IN THE PREVENTION OF SIDED AND MANIPULATED REPORTING IN ECONOMIC JOURNALISM IN TURKEY
Bu çalışmada öncelikle ekonomi haberciliği alanında yapılan manipülatif haberler ve bu haberlerin hanehalkı tüketim kararı üzerinde oluşturduğu yönlendirici etki üzerinde durulmuştur. Bunların yanı sıra tüketim kararında medya etkisini minimalize etme ve yönlendirme olmaksızın bağımsız tüketim yapma konusunda gelişim yolu ortaya konmuştur. Bu noktada bireyin kararlarında finansal bilgiye başvurması ve ekonomik koşulları göz önünde bulundurarak tüketim ve yatırım kararı vermesi olarak tanımlanabilecek ‘finansal okuryazarlık’ kavramı tartışılmıştır. Türkiye’de medyanın kamoyu üzerinde olan güçlü etkisi yadsınamaz bir gerçek olup hanehalkının tarafsız habere ulaşıp doğru tüketim kararlarını vermesi hem bireysel hem de toplumsal bağlamda ekonomik gelişim açısından gereksinimdir.
Bildiri, hanehalkının manipülasyondan arındırılmış bilgi içeren habere ulaşmasının önemi üzerinde durmakla birlikte; finansal okuryazarlık bilincinin gelişmesinin ve manipülatif haber etkilerini asgari düzeye indirme yolunda katkı sağlayacağı öngörülmektedir. Bildiri içeriğinde finansal okuryazarlık, manipülatif haber, ekonomi haberciliği gibi temel kavramlar tanımlanmış ve kavramsal ilişkiler üzerinde durulmuştur. İkincil ve üçüncül veriler kullanılarak hazırlanmış olan bildiride örnek haber içerikleri kullanılarak medyanın yönlendirici etkileri analiz edilmiştir.
Bulgular sonucunda finansal okuryazarlık oranında gelişim sağlamanın tüketici üzerinde yönlendirici haber içeriklerine karşı koruyucu etki sağladığı; finansal bilgi edinme ve karar verme yetenekleri yüksek olan toplumun medya tüketimi konusunda da seçici ve sorgulayıcı olduğu öngörülmüştür. Bu sebeple kamoyunun manipülatif ekonomi haberlerini tüketmekten kaçınacağı bir kültür geliştirmenin, bireysel ve toplumsal anlamda finansal okuryazarlık oranının artışı ile mümkün olabileceği savunulmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Ekonomi Haberciliği, Finansal Okuryazarlık, Yalan Haber
