Özet
4 – 12. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN MATEMATİĞE İLİŞKİN ALGILARI: METAFORİK BİR YAKLAŞIM (GİRESUN İLİ ÖRNEĞİ)
Bu araştırmanın amacı, öğrencilerin en çok öğrenme güçlüğü çektikleri ve öğrenmeye karşı direnç gösterdikleri derslerin başında gelen matematik dersine ve bu dersin unsurları olan matematik öğretmeni, matematik sınavına karşı algılarını ürettikleri metaforlar yardımıyla ortaya çıkarmaktır. Bu bağlamda yapılmış olan çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması niteliğindedir. Araştırmanın bulgularında çeşitliliğin sağlanması amacıyla araştırma, Giresun ilindeki çeşitli okullardan seçilen 349 öğrenci üzerinde yapılmıştır.
Veri toplama aracı olarak da araştırmacı tarafından geliştirilen MMTF (Matematik Metafor Toplama Formu) ve MEB’e ait Matematik tutum ölçeği kullanılmıştır. Veri toplama aracı 3 bölümden oluşmaktadır. 1. bölümde öğrencilere ait kişisel bilgiler (cinsiyet, sınıf, okul) ile ilgili sorular; 2. bölümde 3 sorudan (matematik dersi, matematik öğretmeni, matematik sınavı) oluşan üretilen metafor ve nedenleri ile ilgili sorular; 3. bölümde ise matematik tutum ölçeği bulunmaktadır. Verilerin analizinde nitel veri analizi yöntemi olarak içerik analizi kullanılmıştır. Ayrıca frekans analizi yapılmıştır. Araştırmacı toplanan verilerin analizinde, uygulanan tutum ölçeği verilerine göre “yüksek, orta, düşük düzeyde tutumlu” olarak sınıflandırılan öğrencilerin ürettikleri metaforları olumlu, olumsuz ve nötr olarak ayırt etmiş, ayrıca üretilen metaforlar, 8 kategori altında ( insan-hayvan, eşya-nesne, bitki, yiyecek-içecek, soyut kavram, etkinlik doğa olayı, diğer) gruplandırılmıştır.
Araştırmanın sonucunda öğrencilerin ürettikleri metaforların ilköğretim ilk kademelerinden son kademelerine gittikçe olumludan olumsuza kaydığı, okul türleri arasında farklılaşmalar olduğu (temel eğitimden akademik eğitim veren kurumlara doğru geçildikçe olumu metafor ve yüksek düzeyde tutumun azalıp, olumsuz metafor ve düşük düzeyde tutumun arttığı) görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Matematik, metafor, öğrenci metaforları, matematik metaforları
