Özet
DUBLAJDA SENKRON KAYNAKLI ÇEVİRİ SORUNLARI
19. yüzyılın sonunda bir halk eğlencesi olarak ortaya çıkmış olan filmler, günümüzde birer kültür üreticisi olarak, geniş halk kitlelerini ideolojik, dilsel ve kültürel açıdan biçimlendirmektedir. Bu nedenlerden dolayı filmler, özellikle de yabancı filmler ve bu filmlerin çevirisi büyük bir öneme sahiptir. Film çevirisinin çeviribilim kapsamında ele alındığı bu araştırmada, günümüzde kültürler arası bilgi aktarımında önemli bir yere sahip olan filmlerin çevirisinde kullanılan altyazı, üstten konuşma (İng. voice-over) vb. yöntemler arasında en çok tercih edilen yöntem olan dublaja ilişkin kuramsal bilgiler ortaya konulmuştur. Daha sonra dublaj yöntemiyle film çevirisinde dikkat edilmesi gereken hususlar arasında önemli bir yeri olan senkrona yönelik çeviri sorunları ele alınmıştır. Araştırmada, dublaj sürecinde görsel ve işitsel açıdan senkronun önemi ve gerekliliği, dublajda senkron sorunun kaynağı, senkronun çeviri sürecini nasıl yönlendirdiği ve çeviri ürünü filmin (dublajlı bir filmin) kalitesini nasıl etkilediği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırmanın sonucunda, yabancı bir filmin dublaj yöntemiyle hedef dile çevrilmesinde senkronu sağlama kaygısıyla başvurulan yolların, kimi zaman başarılı olduğu, kimi zaman ise, hedef dilde doğal olmayan deyişlere, bilgi yitimlerine, anlam düzleminde bozulmalara vb. yol açabildiği görülmüş olup; senkron sorununun, hedef dil dizgesi içerisinde içeriksel ve biçimsel eşdeğerliğini de sağlayabilecek şekilde aşılabilmesine yönelik önerilerde bulunulmuştur. Araştırmanın örneklemini Alman yapımı tarihi bir filmin Türkçe dublajı oluşturmuştur.
Anahtar Kelimeler
Çeviri, Film Çevirisi, Dublaj, Senkron, Çeviri Sorunları
