Özet
YAPISAL KIRILMALAR MERKEZİNDE SOSYAL HİZMET HARCAMALARININ GELİŞİMİNİN İNCELENMESİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
24 Ocak kararlarıyla birlikte yönünü dışa çeviren Türkiye’nin sosyoekonomik ve politik anlamda küresel sisteme uyum sağlamaya çalışması bir takım yapısal sorunların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu sorunlar karşısında ülke gündeminde sosyal devlet konularını tetiklemiş ve böylece kamu sosyal harcamalarının sosyoekonomik ve politik anlamdaki rolü tartışılmaya başlanmıştır. Özellikle 1990lı yıllarda ortaya çıkan içsel ve dışsal ekonomik şoklara ilave olarak yaşanan politik ve güvenlik merkezli istenmeyen gelişmeler sosyal harcamaların kritik öneme sahip olmasını sağlamıştır. Çalışma kapsamında Türkiye’de kamu sosyal harcamalarının gelişimi yapısal kırılmalar merkezinde ele alınmaktadır. Bu doğrultuda Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Sosyal Harcamalar (SOCX) veri tabanından elde edilen 1980-2014 yıllarına ait sosyal harcama verileri, Bai-Perron (BP) çoklu içsel yapısal kırılmaları veren birim kök testiyle analiz edilmektedir. Böylece kamu sosyal harcamalarındaki yapısal değişimlerin gerçekleştiği tarihler tespit edilerek, bu tarihlere yönelik sosyoekonomik ve politik anlamda değerlendirme yapılmaktadır. Elde edilen analiz sonuçlarına göre Türkiye’de sosyal harcamaların BP testine göre 1985, 1990, 1996, 2003 ve 2009 yıllarında yapısal kırılmaya uğradığı tespit edilmiştir. Her 5-7 yılda bir yapısal kırılmanın yaşandığını gösteren bu tarihler Türkiye’de sosyal harcamaların içsel ve dışsal faktörlerden ve sosyoekonomik ve politik gelişmelerden etkilendiğini işaret etmektedir.
Anahtar Kelimeler
Sosyal Hizmet Harcamaları, Yapısal Kırılmalar, Bai-Perron Testi