Özet
ÖĞRETMEN ADAYLARININ YÜKSEKÖĞRETİMDE DEMOKRATİK SINIF ATMOSFERİYLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİ: NİTEL BİR ARAŞTIRMA
Demokrasi eğitimiyle, demokratik davranışların kalıcı hâle getirilip toplumda ortak bir demokrasi bilincinin oluşturulması amaçlanmaktadır. Bir özgürlük ve hoşgörü teorisi olan demokrasi; farklılıklara duyarlı, eleştirel düşünebilen, girişimci, hak, özgürlük ve sorumluluklarının farkında, demokraside etkin rol oynayan yurttaşlara ihtiyaç duymaktadır. Böyle yurttaşların topluma kazandırılmasında eğitim kurumlarının rolü büyüktür. Toplumda, demokrasiyi anlamış, demokratik yaşam biçimini benimsemiş bireylerin yetiştirilmesi sorumluluğu eğitim kurumlarına yani okullara aittir. Okulda bireylerin demokrasi bilinci, kültürünü büyük ölçüde kazanacağı yer ise sınıftır. Demokrasinin, demokratik bir atmosferin var olduğu sınıflarda öğrencilerin demokrasiye bağlı bireyler hâline gelmeleri mümkündür. Demokrasinin tesis edildiği sınıflarda öğrenciler psikolojik, sosyal ve akademik bakımdan gelişecektir. Bu çalışmanın temel amacı, öğretmen adaylarının yükseköğretimde demokratik sınıf atmosferi ile ilgili görüşlerini belirlemektir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu 39 öğretmen adayından oluşmaktadır. Çalışma grubu, amaçlı örneklemin ölçüt örnekleme yönte¬miyle belirlenmiştir. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşmelerle toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler, içerik analiziyle çözümlenmiştir. Araştırma sonunda, “demokratik bir sınıf atmosferi göstergeleri”, “demokratik bir sınıf atmosferi için öğretim elemanları ve öğrencilere düşen görev ve sorumluluklar”, “demokratik bir sınıf atmosferinin önündeki engeller” ve “demokratik bir sınıf atmosferinin sağlayacağı yararlar” tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Demokrasi, sınıf atmosferi, demokratik sınıf atmosferi, öğretmen adayları.
