Özet
RUSYA FEDERASYONU “ULUSAL DİL YASASI”: KUZEY KAFKASYA’DA VE TÜRKİYE’DEKİ KAFKASYA (ÇERKES) DİASPORASINDAKİ ALGILANIŞI
Rusya Federasyonu ülkenin anayasasında belirtildiği üzere çok uluslu bir devlettir. Aynı zamanda son yıllarda Rusya’nın ulus devlet kavramı geliştiriliyor. “Rus ulusu” ile etnik olarak Ruslardan ziyade, Rusya’da yaşayan bütün halklar kastedilmektedir. Bu bağlamda, artık sadece etnisiteler arası iletişimde devlet dili olarak değil, aynı zamanda yeni sivil ulusun anadili olarak değerlendirilen Rusçanın rolü gözden geçiriliyor. Rus ulusçuluğu etnik olarak algılayan Rusya Federasyonu’ndaki birçok halk zorla Ruslaştırılmaktan korktukları için, bu değişiklikler kamuoyunda ciddi tartışmalara neden oluyor. Nisan 2018’de Rus parlamentosuna sunulan yasa tasarısıyla ana dillerin zorunlu öğrenimi iptal edilmeyi önerildi. Bu girişim Kafkas cumhuriyetlerinde ve Kafkas (Çerkes) diasporasında memnuniyetsizliğe neden olurken, bu memnuniyetsizlik mitingler, grevler ve yasanın iptaline ilişkin çok sayıda başvurularla dışa vuruldu. Toplumsal tartışmalar sonucunda Haziran 2018’de yasa tasarısında önemli değişiklikler yapıldı. Kanunun yeni versiyonuna göre anadil zorunlu statüsünü korudu. Aynı zamanda Rusça zorunlu anadil statüsü alırken, öğrencilerin seçecekleri anadiller listesine dahil edildi. Makale yazarları olay ve söylem analizi kullanarak Kuzey Kafkasya’da ve Çerkes diasporasındaki “Ulusal Dil Yasası”nın algılanışları arasındaki farkları göstermektedir.
Anahtar Kelimeler
Kuzey Kafkasya, Çerkesler, Rusya, diaspora, dil
