Özet
ÖĞRETMEN ADAYLARININ DEMOKRATİK İNANÇLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ
Demokrasi kavramı, ona yüklenen anlamlar ve demokrasinin uygulanmasına ilişkin tartışmalar tarihsel süreç içerisinde geniş bir alanı kapsamaktadır. Bu tartışma alanlarından birisi de eğitimdir. Öğrencilerin demokrasiyi özümsemesi ve onu okul ve diğer yaşam alanlarına yansıtması, eğitimsel anlamda önemli konulardan birisidir. Öğrencilere demokrasiyi yaşam biçimine dönüştürecek yardımı sağlamada, öğretmenlerin rolü oldukça önemli olmakla birlikte, öğretmenlerin mesleğe başlamadan önce, aldıkları eğitim süreci içinde, onların öncelikle buna inanması gereklidir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının demokratik inanç düzeylerini belirleyerek, demokratik öğretmen inançlarının çeşitli değişkenlerle ilişkisini incelemektir. Çalışmada betimsel tarama modelleri kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2015-2016 bahar yarıyılında Kafkas Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde birinci sınıftan dördüncü sınıfa kadar öğrencisi bulunan okul öncesi öğretmenliği, sınıf öğretmenliği, fen bilgisi öğretmenliği, sosyal bilgiler öğretmenliği ve psikolojik danışma ve rehberlik programlarında öğrenim gören 292 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada Shechtman’ın (2002) geliştirdiği ve Kesici’nin (2006) Türkçeye uyarladığı “Demokratik Öğretmen İnançları Ölçeği” (DÖİÖ) kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS 20.0 programından yararlanılmış ve verilerinin analizinde bağımsız gruplar t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının demokratik inançları, onların demografik özelliklerine göre incelendiğinde cinsiyete, öğrenim gördükleri programa ve anadillerine göre farklılık gösterdiği, yaş, gelinilen bölge ve sınıflara göre ise anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Democracy, democratic beliefs, teacher candidates.