Özet
TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ (2003-2017): GRANGER NEDENSELLİK ANALİZİ
İktisat literatüründe enflasyon ile ekonomik büyüme arasında bir ilişkinin olup olmadığı eğer böyle bir ilişki varsa yönünün ne olduğu, ilişkinin yönünün kullanılan yönteme, ele alınan ülkelere ve değişiklik gösterdiği döneme göre uzun yıllardan beri tartışma konusu olmuştur. Bu bağlamda, enflasyon ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin niteliği ve yönü konusunda zaman içerisinde farklı görüşler ortaya atılmıştır. Özellikle, 1980'li yıllara kadar enflasyonun ekonomik büyümeyi olumlu yönde etkilediği görüşü hâkimken, son yıllarda yapılan çalışmaların sonuçları değerlendirildiğinde, bugün çoğu iktisatçı enflasyonun ekonomik büyümeyi olumsuz etkilediği görüşündedir (Karaca, 2003: 247). Ancak günümüzde kabul gören genel görüş enflasyonun orta ve uzun dönemde büyümeyi olumsuz yönde etkilediğidir. Bu bağlamda, Türkiye’de yaklaşık yirmi yıldır gözlenen yüksek ve dalgalı enflasyon ile ortaya çıkan belirsizlikler sonucunda yatırımların ve ekonomik büyümenin olumsuz etkilenmesi ile ilişkili olduğu söylenebilir. Ekonomide büyüme potansiyelinin arttırılması yüksek ve dalgalı enflasyonun yarattığı orta ve uzun dönemli belirsizliklerin ortadan kaldırılmasına bağlıdır. Bu çalışmanın temel amacı enflasyon ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Çalışmada, 2003:Q1 – 2017:Q4 dönemini kapsayan 60 gözlem değerine sahip üçer aylık veriler ile çalışılmıştır. Bu veriler, enflasyon (TÜFE) ve ekonomik büyüme (GSYİH) verileri kullanılmıştır. Enflasyon ve ekonomik büyüme değişkenleri TCMB-EVDS ’den elde edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre; enflasyon ekonomik büyümeyi olumsuz yönde etkilemektedir. Granger nedensellik analizi sonuçlarına göre; TUFE’ den GSYİH’ ya doğru bir nedensellik ilişkisine rastlanmazken, GSYİH ‘dan TUFE’ ye doğru nedensellik ilişkisine rastlanılmıştır. Bu durumda modelde bağımsız değişken olarak GSYİH’nın alınması modelin iktisadi olarak da anlamlı olduğunu ortaya koymuştur.
Anahtar Kelimeler
Enflasyon, Ekonomik Büyüme, Birim Kök Testi, Granger Nedensellik Testi.
