Özet
AFRİKA’DA YUMUŞAK GÜÇ: KÜLTÜR, SİYASİ DEĞERLER VE DIŞ POLİTİKA BAĞLAMINDA ÇİN ÖRNEĞİ
Sert güç politikalarının yetersiz kaldığı günümüz uluslararası siyasetinde devletler kendilerine yönelik tehdit algısını zayıflatmak için yumuşak güç politikalarını da dış politika stratejileri olarak kullanmaya başlamıştır. Joseph Nye’nin literatüre kazandırdığı yumuşak güç kavramı kısaca, bir ülkenin dünya siyasetinde istediği sonuçlara ulaşması noktasında, onun değerlerine hayran olan, onu örnek alan, onun refah seviyesine ve fırsatlarına özenen ülkelerin onu izlemesini sağlayan çekici güç olarak tanımlanmaktadır. Dünyanın yeni yükselen gücü Çin, yükselişini sağlayan stratejisinde önemli değişiklikler gerçekleştirirken sert gücü ile yumuşak gücü arasında bir denge sağlamaya çalışan ülkeler açısından en önemli örnekler arasında gösterilebilir.
Son çeyrek yüzyılın en hızlı ekonomik ve siyasi büyüme gücüne sahip olan Çin, dış politikasında yumuşak güç stratejilerini ciddi oranda kullanan devletlerden birisidir. Bu bağlamda Çin açısından en öne çıkan bölge, dünya topraklarının yaklaşık yüzde 24’lük bir kısmını oluşturan ve 1 milyara yakın insan kapasitesine sahip, yer altı ve yer üstü kaynakları bakımından oldukça zengin bir kıta olan Afrika’dır. Çin’in Afrika’ya çok çeşitli alanlarda yumuşak güç stratejileri uyguladığı bilinmektedir. Afrika’da yatırımdan ticarete, tarımdan sanayiye, eğitimden sağlığa, bilim ve teknolojiden iletişim ve medyaya kadar her alanda etkinlik kuran Çin, Afrika halkının gözünde meşruiyet kazanmaya çalışmakta ve bu amacına büyük oranda ulaşmış görünmektedir. Afrika’daki politikalarını şekillendirirken batının izlediği yoldan farklı bir yönde ilerlemeye çalışan Çin, bölge siyasetini kıta ülkelerinin iç işlerine karışmadan karşılıklı fayda temelinde önemli yatırımlarla şekillendirmekte, bölgede kazan-kazan stratejisiyle hareket ederek politikalarını bu minvalde oluşturmaktadır.
Bu çalışmada günümüz uluslararası siyasetin kilit kavramlarından biri olarak karşımıza çıkan yumuşak güç kavramı ve bu bağlamda dünyanın yükselen gücü Çin Halk Cumhuriyeti’nin Afrika kıtasındaki yumuşak güç politikaları incelenecektir. Afrika’daki Çin yumuşak gücü değerlendirilirken kavramın isim babası Nye’nin yumuşak gücün unsurları olarak kategorize ettiği kültür, siyasi değerler ve dış politika kaynakları bağlamında bir inceleme yapılarak Çin’in kıtadaki yumuşak gücünün başarısı değerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler
Yumuşak Güç, Çin, Afrika, dış politika, Joseph Nye.
