|
|
|
Yazar
|
:
Kubilay YILMAZ
- Erol BAŞARA & Serdar ÇELİK
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2019
|
|
Sayı |
:
43
|
|
Sayfa |
:
1-12
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Kubilay YILMAZ - Erol BAŞARA & Serdar ÇELİK, (2019). BÛSELİK MAKAMINDA BESTELENMİŞ KLASİK TÜRK MÜZİĞİ ESERLERİ İLE BU MAKAMA AİT NAZARİ BİLGİLERİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ KARŞILAŞTIRILMASI. Route Education and Social Science Journal , 43, p. 1-12. Doi: 10.17121/ressjournal.2290.
|
|
1555 1127
|
Özet
Çalışmada, Bûselik makamına ait nazari bilgiler ile bu makamda, Arel öncesi dönemde bestelenmiş örnek eserler karşılaştırılmıştır. Bu sayede, geleneksel kullanım ile Arel nazariyatı kıyaslanarak benzerlik ve farklılıkların tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, Cumhuriyet Dönemi öncesinde bestelenmiş, TRT Türk Sanat Müziği repertuarına kayıtlı olan şarkı formunda eserler ile sınırlı tutulmuş, bu özellikleri barındıran 20 eser, örneklem olarak alınmıştır. Örnek eserler, makam dizisi, donanım, güçlü perde, dizinin genişlemesi, kalışlar ve geçkiler vb. gibi makam unsurları bakımından ele alınmış; analizler hem geleneksel yöntem ile ölçü ölçü incelenerek hem de Seyr-i MIDI isimli analiz programı aracılığıyla yapılmış ve iki analiz sonuçları beraber yorumlanmıştır. Son olarak, analizlerden elde edilen veriler ile Arel nazariyesi karşılaştırılmış ve örtüşmeyen noktalar sonuç bölümünde ifade edilmiştir.
Bûselik makamının, Arel ve onu temel alan müzikologlar tarafından “basit makam” olarak nitelendirilmesine karşın eserlerden elde ettiğimiz bilgiler, bu makamın basit makamlardan daha karmaşık bir yapıya sahip olduğunu göstermektedir. Özellikle dizinin üçüncü derecesi olan Çargâh perdesinin çoğu eserde tek başına ya da birinci derece güçlü perde olması ve bu perde üzerinde çok sık Çargâh ve Nikrîz çeşnilerinin yer alması bunun başlıca göstergeleri arasındadır.
Anahtar Kelimeler
Klasik Türk Müziği, Hüseyin Sâdeddin Arel, basit makamlar, Bûselik makamı.
Abstract
In this study, the theoretical knowledge of the Bûselik makam and the sample works composed in the pre-Arel period were compared. In this way, it is aimed to compare similarities and differences between traditional usage and Arel theory. The study was limited to the compositions in the form of şarkı that were composed before the Republican Period and recorded in the TRT Turkish Art Music repertoire. 20 works containing these features were taken as samples. The sample works are examined in terms of makam elements such as makam scale, switch, strong/dominant fret, expansion of the scales, stays etc. The analyzes were carried out both traditionally and by means of Seyr-i MIDI analysis program and the results of the two analyzes were interpreted together. Finally, the data obtained from the analyzes are compared with the Arel theory and the non-overlapping points are expressed in the conclusion section.
Although the Bûselik makam was described as “simple makam” by Arel and the musicologists based on it, the information we obtained from the works shows that it has a more complex structure than the simple makams. Especially the Çargâh fret, which is the third degree of the scale, is the first or only dominant fret in most of the works and the fact that Çargâh and Nikrîz are frequently placed on this fret are among the main indicators of this.
Keywords
Classical Turkish Music, Hüseyin Sâdeddin Arel, Simple makams, Bûselik makam.
