|
|
|
Yazar
|
:
Yılmaz KARADENİZ
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2017
|
|
Sayı |
:
14
|
|
Sayfa |
:
222-236
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Yılmaz KARADENİZ , (2017). 1907’DEKİ İNGİLİZ-RUS ANLAŞMASI’NIN İRAN SİYASETİNE ETKİSİ. Route Education and Social Science Journal , 14, p. 222-236. Doi: 10.17121/ressjournal.591.
|
|
9907 5892
|
Özet
İngiltere, İran topraklarının paylaşımı hususunda Rusya’yı karşısına almamış, sürekli yanında tutarak güneye ve kuzeyden ise Hindistan’a sarkmasını önlemiştir. Birinci Dünya Savaşı öncesinde İran’ı paylaşmayı esas alan anlaşma ile İran’ın kuzey bölgelerini bu devlete vaat ederek güneydeki petrol bölgelerini kendisine ayırmıştır. Bu dönemde İran’da meşrutiyet hareketi ile iyice yıpratılıp iş göremez hale getirilen siyasi idarenin yetersiz kalması, bu iki sömürgeci devletin işgal emellerine kolaylık sağlamıştır. İngiltere’nin gizli olarak yürüttüğü diplomasi ile imzalanan anlaşmanın ifşa olmasından sonra İran’ın bağımsızlığının tehlikeye girdiğinin ortaya çıkması halkın büyük tepkisine sebep olmuş, İngilizlere güvenilerek izlenen denge siyasetinin yanlış olduğu ortaya çıkmıştır. Bundan sonra Rusya’dan yana izlenmeye başlanan siyaset ise bir netice vermemiştir. İki devletin gizli anlaşmasını İran lehinde göstermeye çalışan bazı devlet adamları, şahsi menfaatler peşinden giderek kendi milletlerinin bağımsızlığını hiçe saymışlardır.
Anahtar Kelimeler
İran, İngiltere, Rusya, İç Siyaset, Dış Siyaset
Abstract
England has not been against to Russia about the sharing of Persia and it land, has prevented from directing to South and India by always beeing together. Has appropriated petroleum region in south by commiting north region of Persia with the treatment on sharing of Persia before First World War. In this period fall short of government which has been worn out with the movement of contitutionalism has enabled to invasion purpose of these two colonist states. Appearance of Persia independence in danger has caused to attempt of people, after the revealing of the treatment which has been conducted secret diplomacy by England. Mistake of poltics based on trusting to English has been revealed. After that pro-Russia politics have not gave good results. Some statesmen who has tried to show secret agreement of theese two colonist states pro-Persian has still disregarded their national independence by following their expediency.
Keywords
Persia, England, Russia, domestic policy, foreign policy.
