|
|
|
Yazar
|
:
Yasin TAŞ
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2014
|
|
Sayı |
:
3
|
|
Sayfa |
:
242-254
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Yasin TAŞ , (2014). ŞERİYYE SİCİLLERİNE GÖRE ERMENİLERİN URFA KAZASI’NDAKİ VAKIF FAALİYETLERİ (1884-1889). Route Education and Social Science Journal , 3, p. 242-254. Doi: 10.17121/ressjournal.133.
|
|
8088 5446
|
Özet
Osmanlı Devleti’nde gayrimüslimler, kendilerine tanınan dini hoşgörü ortamında Müslüman ahali gibi rahat bir şekilde vakıf kurabilmişlerdir. Mabetlerinin, dini mekânlarının, eğitim kurumlarının ve yardıma muhtaç dindaşlarının çeşitli ihtiyaçlarını bu vakıflar eliyle karşılamışlardır. Gayrimüslim vakıfların kayıtları ve tescilleri, şer‘i mahkemelerde kadılar nezaretinde yapılmıştır. Vakfiyelerde belirtilen hususlara bağlı kalındığı sürece bu vakıfların gelirlerine ve işleyişlerine müdahale edilmemiştir.
XIX. yüzyılda Urfa’da, gayrimüslim tebaa bilhassa Ermeniler çeşitli vakıflar kurmuşlardır. Bu vakıflara ait vakfiyelerin bir kısmı, şehrin kadı mahkemesi tarafından kayıt altına alınmıştır. Bu çalışmada 1884-1899 yılları arasında Urfa’da şer‘i mahkeme tarafından tescil edilen 16 adet Ermeni vakfiyesi ışığında, söz konusu zümrenin vakıf faaliyetleri ortaya konularak değerlendirilmiştir.
Urfa Ermeni vakıfları, kiliselere bağış şeklinde gerçekleştirilmiş, idareleri ise kilisedeki din adamlarına bırakılmıştır. Bu vakıflar için umumiyetle ev, dükkân, tarla, bağ-bahçe gibi gayrimenkuller vakfedilmiştir. Vakıf gelirleri Büyük Ermeni Kilisesi’nin tamirine, kilise fukaralarının ve eytam mektebi öğrencilerinin ihtiyaçlarına, mabetlerin ve Ermeni mahallelerin su ihtiyacına bağışlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Urfa, Ermeniler, Vakıf, Kilise Vakfı
Abstract
Non-Muslim people in the Ottoman Empire have been able to establish a foundation freely like the Muslim population in the religious tolerance environment afforded to them. They have met the various needs of their temples, religious places, educational institutions, and needy co-religionists through these foundations. Registers of the non-Muslim foundations have been recorded with the supervision of the kadis in sharia courts. The income and function of these foundations have not been interfered in as long as they have adhered to the issues specified in the foundation certificate-charter.
In XIX. century in Urfa, non-Muslim population, particularly Armenians, have established various foundation. Some of these foundations have been recorded by the kadi court of the city. In this study, foundation activities of the mentioned community are revealed and evaluated in the light of 16 Armenian foundations recorded by the Sharia court in Urfa between the years of 1884-1899.
Urfa Armenian foundations have been carried out in the form of donations to the church, and the administration has been left to the clergy in the church. Typically real estates like houses, shops, fields, vineyards, and orchards were devoted to these foundations. Foundation incomes have been donated to the repair of Big Armenian Church, to the needs of the orphan school students and the poor of the church, and to the water needs of the temples and Armenian quarters.
Keywords
Urfa, Armenians, Foundation Religious (Vaqf), Patrimony.
