Özet
ÖZEL EĞİTİMDE SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİ HAKKINDA ÖZEL EĞİTİM ÖĞRETMENLERİNİN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ
Türkiye’de sosyal bilgiler, ilkokul ve ortaokul kademelerinde zorunlu ders olarak verilmektedir. Ancak bireyin sosyal bilgilere ihtiyacı yalnızca belli eğitim dönemleri ile sınırlandırılamayacak kadar önemlidir çünkü bireyin sosyal bilgilere ihtiyacı kendisini tanıma ve çevresini anlamlandırma ihtiyacı ile başlayarak yaşam boyu devam eden bir süreçtir. Sosyal bilgilere ihtiyacın en fazla olduğu eğitim alanlarından birisi de özel eğitimdir. Bu nedenle araştırmanın amacı özel eğitim öğretmenlerinin sosyal bilgilere ilişkin görüşlerini tespit etmektir. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemine uygun olarak olgubilim deseninden yararlanılmıştır. Veri toplama aracı olarak görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın verileri 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Nevşehir ve Ankara’da Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı özel eğitim mesleki eğitim okullarındaki 120 özel eğitim öğretmeni ile yapılan görüşmelerden elde edilmiştir. Elde edilen veriler ise nitel veri analiz tekniklerinden betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Araştırmanın sonucunda, özel eğitim öğretmenlerinin sosyal bilgiler algılarının önemli bir kısmını Tarih Öğretimi, Coğrafya Öğretimi, Sosyoloji, Hayat Bilgisi ve Vatandaşlık Bilgisi’nin oluşturduğu; derslerinde öğrencilere sosyal bilgilere yönelik bağımsız yaşama becerileri, iletişim becerileri kazandırdıkları ve sosyal hayata uyum sağlama etkinlikleri gerçekleştirdikleri tespit edilmiştir. Özel eğitimde verilmesi düşünülen en önemli 3 değerin sevgi, sorumluluk ve yardımseverlik olduğu, özel eğitim öğrencilerinin sosyalleşmesi için kahvaltı etkinlikleri, doğa gezileri, müze ziyaretleri, sinema ve tiyatro etkinlikleri, dans gösterileri, sportif faaliyetler, sanat faaliyetleri ve kutlama programları gerçekleştirildiği belirlenmiştir. Ayrıca özel eğitim öğretmenleri, özel eğitimde belirli gün ve haftalardan yararlanmanın öğrencilerin yaparak yaşayarak öğrenmeleri, toplumsal uyum becerileri kazanmaları, sosyalleşmeleri, milli ve manevi değerlerin farkına varmaları için etkili ve gerekli olduğunu belirtmişlerdir.
Anahtar Kelimeler
Özel Eğitim, Sosyal Bilgiler Eğitimi, Öğretmen Görüşleri
