Özet
BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNDE KENT KÜLTÜRÜ VE KENTLİLİK BİLİNCİ GELİŞİMİNİN STRATEJİK PLANLAR ÜZERİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
Kentler insanların ticaret, iletişim, inanç ve çeşitli gereksinimlerini karşılamak üzere ortaya çıkmış ve günümüzde nüfusu milyonları geçmiş, “yönetsel kurumların bulunduğu, yerel, bölgesel ya da uluslar arası ilişki ağlarına sahip heterojen bir toplum” olarak ifade edilmiştir. Hızlı nüfus artışı, sanayileşme ve bunun doğal bir sonucu olan kentleşme ile birlikte ortaya çıkan sorunlar ve alanlar kentlileşme, kentlilik bilinci ve kent kültürü gibi kavramların yaygın hale gelmesine ve tartışılmasına neden olmuştur.
Kentlilik bilinci, kentlerde yaşayan bireylerin kente özgü tutum ve davranış sergilemeleri, birer kentli insan, aktör, paydaş olduklarının bilinciyle buna uygun hareket etmeleri anlamanı gelmektedir. Kent kültürü ise, kentlerin bünyesinde barındırdığı insanların birbiriyle diyalog ve etkileşimlerini bir ilişki örüntüsü içinde düzenleyen sistemin birleştirici öğesi olarak tanımlanır. Bu kültürün ve bilincin oluşması ise bireylerin yaşadıkları kent ile kentteki diğer bireyler, gruplar ve kuruluşlar arasın da anlamlı, güçlü ve sürdürülebilir bağlar kurabilmeleri ve kendilerini yaşadıkları kentin bir parçası gibi hissetmeleriyle mümkündür. Fakat günümüzde kentlerin nüfus ve yayıldıkları alan olarak sürekli büyümesi, kentlilik bilincini ve kent kültürünü tartışmaya zorunlu hale getirmiştir.
Kent kültürü ve kentlilik bilinci kavramları kapsamında oluşan bu tartışmalar ışığında çalışmanın amacı, Türkiye’de kentsel nüfusun önemli bir bölümünü barındıran büyükşehir belediyelerinin kent kültürü ve kentlilik bilincinin gelişimi noktasındaki mevcut durumunu ortaya koyarak stratejik planlar bağlamında kent kültürü ve kentlilik bilincinin ne kadar etkin kullanıp kullanılmadığını incelemektir. Bu amacı gerçekleştirmek üzere öncelikle kent kültürü, kentlilik bilinci ve stratejik plan kavramları teorik açıdan incelenecektir. Bu inceleme kapsamında yerli ve yabancı kaynaklardan elde edilmiş literatürlerden faydalanacaktır. İncelemenin alan araştırması kısmını yapmak üzere öncelikli olarak basit seçkisiz yöntem kullanılarak yedi büyükşehir belediyesi belirlenmiştir. Bu kentlerin stratejik planları internet sitesinden alınarak, içerik analizi yöntemi ile büyükşehir belediyelerinin karşılaştırması yapılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Kent, kentlileşme, kent kültürü, kent bilinci, stratejik plan.
