|
|
|
Yazar
|
:
Kürşat EFE
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2017
|
|
Sayı |
:
17
|
|
Sayfa |
:
379-393
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Kürşat EFE , (2017). TARİHÎ TÜRK LEHÇELERİNDE ALINTI HAYVAN İSİMLERİ. Route Education and Social Science Journal , 17, p. 379-393. Doi: 10.17121/ressjournal.794.
|
|
1736 1260
|
Özet
Ad bilimi, dil biliminin önemli bir çalışma alanıdır. Ad bilimin zoonim adı verilen dalı ise hayvan adlarını inceler. Dilimizdeki kök ve eklerin yeni kavramların karşılanmasında yetersiz kaldığı durumlarda yabancı dillerin yardımına başvurulabilir. Yabancı dillerden aldığımız kelimelere dil biliminde alıntı adını verilmektedir. Diller arasında alıntı kelimeler arasında en çok isimler ve sıfatlar yer almaktadır. Dilimizde bulunan hayvanlarla ilgili kelimelerin çoğu Türkçedir. Kültürel etkileşimler sonucunda dilimize yabancı dillerden hayvan isimleri de girmiştir. Türk dili hayvan isimleri yönünden zengindir. Bu kelimelerin bazıları zamanla çok kullanılır olmuş, bazıları zamanla anlam değişikliğine uğramış, bazıları da Türk dilinin ses ve şekil yapısı içerisinde eriyerek günümüze kadar kullanılmıştır. Gerek alıntı, gerekse Türkçe kökenli olan bu isimler de kullanım alanları ve anlamları bakımından oldukça önemlidir. Hayvanlar; renkleri, yapıları, organları gibi fiziksel özellikleriyle beslenme ve üreme özelliklerine göre çeşitli isimler almıştır. Hayvanlar Türk kültüründe geniş bir etki alanı içerisinde yer almıştır. Türkler, çok eski devirlerde hayvancılıkla uğraşmaya başlamışlar ve her türlü geçimlerini onlardan sağlamışlardır. Bazıları kutsallaştırılıp totem hâline getirilmiş, bazıları pek önemsenmemiş, bazılarından da sadece giyim kuşam yanında diğer doğal ihtiyaçlar amacıyla faydalanılmıştır. Hayvanların etinden, sütünden ve süt ürünlerinden faydalandıkları gibi daha sonraki zamanlarda avcılıkla da ilgilenmeye başladıkları görülmüştür. Türkler, önceki yarı göçebe hayatlarında ve sonraki yerleşik hayatlarında her alanda hayvan isimlerini çok çeşitli anlamlarda kullanmışlardır.
Anahtar Kelimeler
Türkçe, tarihî lehçeler, alıntı, ad bilimi, hayvan isimleri
Abstract
Onomastic is an important field of study in linguistics. The name of the animal called zoonim examines animal names. In cases where the root and suffixes in our tongue are inadequate to meet new concepts, the help of foreign tongues can be applied. Words we have received from foreign languages are quoted in linguistics. Among the borrowed words at languages are most names and adjectives. Most of the words about the animals in our tongue are Turkish. As a result of cultural interactions, we also have animal names from foreign languages. Turkish language is rich in terms of animal names. Some of these words have been used extensively over time, some of which have undergone meaningful changes over time, and others have been used day by day, melting in the sound and shape of the Turkish language. Both the quotations and these names, which are of Turkish origin, are very important in terms of their usage and their meanings. Animals have various names according to their nutritional and reproduction characteristics with their physical characteristics such as colors, structures, organs. Animals have been in a wide range of influence in Turkish culture. The Turks have begun to deal with livestock in ancient times and have provided all kinds of livelihoods from them. Some are sanctified and totems are brought up, some of them are not considered very important, some of them are used only for clothing and other natural needs. It has been seen that animals are interested in hunting later in time, as they benefit from meat, milk and dairy products. The Turks, in their previous semi-nomadic lives and their later settled lives, have used the names of every animal in a wide variety of meanings.
Keywords
Turkısh, historical dialects, borrowed words, onomastik, animal names
