Özet
YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE D1 VE D2 SÖZLÜKLER
Bu araştırmanın amacı, yabancılara Türkçe öğretiminde ana dille mi (D1), amaç dille (D2) mi hazırlanan sözlüklerin etkili olduğunu belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen 76 öğrenciden 38’i deney grubunu, 38’i ise kontrol grubunu oluşturmuştur. Araştırmada, iki faktörlü desen olarak tanımlanan ön test-son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Deney ve kontrol grubu öğrencilerine 6 hafta boyunca araştırmacı tarafından A1 düzeyi Türkçe öğretimi gerçekleştirilmiştir. Deney grubunda Türkçe kelimeler, Arapça açıklamaların yer aldığı kelime kartları aracılığıyla; kontrol grubunda ise TÖMER vb. kurumlarda mevcut sözcük öğrenme-öğretme yöntemi olan Türkçe kelimelerin Türkçe açıklamalarıyla öğretilmeye çalışılmıştır. Bununla birlikte deney grubunun olduğu öğrenme ortamında Arapça destekli Türkçe öğretimi gerçekleştirilirken kontrol grubunun olduğu öğrenme ortamlarında Arapçanın kullanılmadığı, sadece amaç dilin (Türkçe) kullanıldığı Türkçe öğretimi gerçekleştirilmiştir. Araştırma Şanlıurfa ili, Haliliye ilçesinde bulunan bir SIBA Eğitim Danışmanlık Kurumunda yürütülmüştür. Çalışmanın deney (N=50) ve kontrol (N=50) grupları basit seçkisiz örnekleme yöntemi kapsamında belirlenmiştir. Ölçme aracı olarak ise araştırmacı tarafından geliştirilen “Sözcük Kullanımı Başarı Testi” uygulanmıştır. Araştırma verileri SPSS programı ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonunda ise amaç dille oluşturulan sözcük kartlarının Türkçeyi öğrenmede daha etkili olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle, genelde dil öğretimi, özelde ise Türkçe öğretimi için oluşturulacak sözcüklerin amaç dille açıklanan sözcüklerden oluşması önemlidir.
Anahtar Kelimeler
Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi; Sözcük öğretimi; Ana dil; Amaç dil.